Friday, April 30, 2010

SORKAR SUM LIAM

¢ HC Vanlalruata

Tunlai chu sorkar kum tawpa sorkar sum cheng vaibelchhe 70 zet liam chungchang bak Aizawl khawpuiah titi a leng tlem hle mai a, thingtlang lamah enge a an’ ka hrelo na chungin eptu lam ruh deuhvin an thiam ang anga sorkar sawiselna atana an hman bak chu an sawi tui tam vak ka’n ringlo ngawt a. Budget chhawr pha lova inhre kumhlun chuan chu budget sum lo liam (lapse) ta chu chil puta uiin an sawi peih vakin ka ring lo a ni.

Mahse, hmanni lawk khan hemi chungchangah hian sorkar officer pension, hna a thawh lai chuan an pute hnung zuia Mizoram plan sum chungchang Planning Commission-a sawi honaah pawh lo zu kal ve fo tawh thin hi a ngaihdan ka zawt a. Ani chuan sorkar thuneitute an inthlahdah a nih a pawm rualin thuneitute’n an laina leh duhsak zawngte hnena contract leh supply hna sem tur lam awm lo chi sum a nih avanga liam tir phal an ni a, a hriat thu a sawi a. “Chik mah ta che, sikul naupang chawchhun tur(midday meal)-te, anganwadi vela nausen chaw tur (nutrition) leh rangva leina turte a nih hlawm kha... Contract leh supply sem theihna leh a semna tur sum awmna PWD te angah chuan an buai ve loh kha,” a lo ta ti daih mai a. He kan pu-a sawi hi a dik a nih chuan thingtlang paho hian mutmawh hnar mawhah an neih zawk tur ni ta-in ka hre leh hnuhnawh.

A inlaichin chiah em ka hre lova, he kan officer pension sawi hi a dik thui riauvin ka hre pek a. Hman deuh tawh khan Meghalaya-ah khuan mobile hydel project an tia maw ni kha World Bank lamin a thlawnin an pe an ti a. An project pawh Shillong-a kan zin tumin min hrilhfiah a. An ‘hydel project’ khawl hi generator ang deuh a ni a, lui te deuh lengkir rem deuh bulah hungin an khawh vir tir mai a, a bul khaw tenau chuan bulb pakhat theuh ang chu an chhi thei mai thin. A khawl hi a te a, Gypsy phurh tawk vel lek a ni an ti. Venghnuai-a ka thianpa-in a fate hnenah “Fate u, a thlawn a dawn tur a nih phawt chuan alkatra pawh ei hram hram rawh u,” a tih hre reng chungin ka phur pui ru ta khawp mai a.

He ka thil zu hriat thar hi kan engineer thenkhat phur fe-in thuthar hrilhin ka hrilh ve ngawt a, mahse, engahmah an ngai lova, ka thusawi chu tuma’n an uksak zui lo mai ni lovin buaipui zui a awm ka hre lo. Ka lungawilo chu kan thianpa (engineer tho) hnenah ka zualko a. Ani lah chuan, “A thlawna neih theih a nih te chuan buaipui man a awm lova, sum ei tur a awm loh chuan chaw tak khukin an khukpui ring mah ta che,” a lo ti then mai a. Hnara khawn ang hlauh a ni.

Kan officer pension thu min hrilh pawm nuam ka tih viau chhan hi he ka thil lo tawn tawhin ka rilru a luah reng vang a ni mah na. Officer tanglai thenkhat erawh chuan kan pawisa heti zozai hman lohva a liam chhan chu Planning leh Finance Department-in hman phalna an pek tlai luat vang vek niin an sawi thung a. Sorkar kum tawp ni March ni 31 thim dawna phalna inpek te chuan a ngaihna a awm lo ve bawk chu ni awm tak a ni.

A chhui chiangtute thung chuan sorkar sum dinhmun a chhiat em vanga sum hi hmang thei dinhmuna ding talo kan nih thu an sawi hi a pawmawm tho mai. Mimal chu sawiloh, sorkar sum hi hman a nuam a, kan hman luatah Reserve Bank of India-in kan account mawngphah tura a tuk zat hre ranin kan ti lapse lui ta mai nia an sawi hi pawm loh ngawt chi a ni lo. Sum hi hman pur pur chuan a liam duh teh a ni a. Pu Ngama’n, “Sum harsatna kan tih fo pumpelh dan chu awlsam te a nia, kan lakluh aia tlem hi hmang i la harsatna a awmlo a ni mai,” a tih hi thufing tak, mahse, zawm harsa tawpkhawk a lo ni.

Engpawhnise, kan sum atana sorkar laipuiin min pek kan hman dan hi chu en chian a tul khawp mai. A mawhphurtu chu sorkar hi a hre chiangtu a ni a. Department kum khat sum hman tur ruahman hmun thuma then hmun hnih zet mai sorkar kum tawp hma thla 2/thla 3 chhunga hmang zo tura kan beih vaknaah hian kan hmanhmawhin kan pal thlu rem rum a, kan hawp a, kan chawm a, kan daibaw bawk thin a nih hi. Hemi tidik ngam sorkar hi kan mamawh takzet a. Tuna kan sorkar hian vaupung awka a chhuah kum tin dawn nge a takin a siamtha ngam dawn tih chu mipuiin sorkar kum 3 chhung chu enna hun kan nei a lawm maw le.

Related Posts :



No comments:

Post a Comment