Monday, July 5, 2010

Kan ralmuanna hi eng tianga hlu nge?

¢ Lalhruaitluanga Chawngte

March ni 1, 1966-ah kan hnam sipaite'n zalenna an puang a, hmun hrang hrang cheng Zofate suihkhawma Zoram din an tum a ni. Remna chu buainain a luahlan a, kan buai ta. June ni 30, 1986-ah kan hnam sipaite leh India sorkarin remna an ziak a, buaina a lo kiang ta.

Kan ram buai lai chu kan hnam chanchinah hun thimah kan ngai a, vawiin thlenga la sawichhuah ngam loh pawh kan ngah hle. Kan lo ralmuang ta chu kan lawm a, Pathian malsawmna liau liauvah kan ngai nghe nghe. Chu ngaihdan chu a dik thei a, a dik lo thei bawk. Kan buai khan eng nge a nghawngchhuah tih leh kan ralmuanna hian eng nge a nghawngchhuah tih ka hrechiang tak tak lo, a hrehawm thu leh a nawm thu kan sawi ber niin a lang.

Engpawhnise, kan lo ralmuang ta a, kan hlimin vannei kan inti hle. Chhuang takin Mizoram chu "Garden of Peace" kan ti a, literature-a miril AB Vajpayee-a'n India ram prime minister a nih laia min rawn tlawh tum chuan 'Island of Peace" a rawn ti thung. 'Garden' min ti lo, 'Island' min ti. Kan pilril a tih vang ni maw!?

'Garden' nge kan nih 'Island' zawk tih te chu lo kalsan ta ila, kan ralmuanna hian eng nge min pek tih hi a pawimawh zawk niin a lang. Nuam kan tih thu-ah mai hian a tawp ang tih a hlauhawm khawp mai. State ralmuang Mizoramah thlamuang takin a eiruk theih a, hahdam takin a hausak theih tih te kan awmzia a lo ni mai palh ang tih a hlauhawm khawp mai.

Kan chhuan em em kan ralmuanna hian khawi nge min hruai thlen dawn tih hi tuman kan hre lo. Mahse, mi tam zawk ngaihdanah chuan kan ram dinhmun hi a tha lo a, siamthat a ngai tih chu a chiang. Kan thenawm state-te chu an ralmuang ve lo a, hlau reng rengin an khawsa a ni ber. Hmarchhak chu firfiak tamna hmun nia sawi a ni. Kan thenawmte chu vanduai kan ti a, keini hi vannei kan inti hle. Mahse, a nihna takah chuan kan thenawmte nen hian kan dinhmun chu a inang deuh reng, kan politics kal dik lo leh chumiina society a nghawng vangin kan buai vek. Anni an hel a, an dinhmun anga ding reng chungin kan hel ve lo mai a ni. Chuti chunga kan ralmuanna lo chhuan viau hi a dik em? Kan dinhmun hi kan siamthat thuai loh chuan kan kan ralmuanna kan chhuanna lamah hian kan lo inchhuangut ang a, kan buai ve ang tih a hlauhawm khawp mai.

Tawi tein a sawi theih; hmarchhak thalaite an rammut chhan nia mithiamte sawi thil hrang hrang hi en ila, kan nei ve vek! Mi hel chhan ang hi kan nei ve a, kan hel ve lo mai a ni. Chu chu eng tin nge kan siamthat ang?

Corruption, unemployment problem, education dik lo, mahni ram chan thinna, politics dik lo, hmasawnna inkhuangrual lo, mirethei leh hausa kar zau leh thil dang thenkhat hi hmarchhak ralmuan loh chhan nia an sawi thinte chu a ni. Kan ramah a awm ve vek. Chutiang thil tha lo hrang hrang karah chuan kan ralmuang veng veng thei bik a, kan chhuang em em bawk. Chu chu engtiang taka hlu nge?

Related Posts :



1 comment: