Wednesday, February 17, 2010

Zarzokima thihna chungchangah Tuikuk-in eng nge an sawi ve?

February ni 4-ah police te'n Zarzokima thihna chungchangah Tuikuk pa pakhat, Chibu Mohan an man a, ani hi Zarzokima thahnaa tel ve ngei nia hriat a ni.

A hmain police te hian Birsila an man bawk a, Zarzokima thihna chungchangah rinhlelh thil thu-ah Tuikuk 6 man an ni ta.

Mizoram Bru Displaced People's Forum president Elvis Chorkhy chuan, "Sawi tur pawh kan nei lo, mak chu kan ti khawp mai," tiin Zozam Weekly a hrilh.

Chibu Mohan hi kum 24-mi a ni a, Ram Chondro fapa, Khakchang refugee camp-a khawsa a ni. Mizoram Police te ngennain Tripura Police te'n Naisingpara refugee camp-ah an man a ni.

Birsila hi kum 23 mi a ni a, Khakchang refugee camp-a khawsa bawk a ni. Ani pawh hi Mizoram Police te ngennaa Tripura Police te man bawk a ni.

Zarzokima thihna chungchang chhui tura din, Special Investigation Team chuan anni pahnih hi thlithlaiin an veh reng a, Tripura lama an khawsak avangin Tripura Police te hi thil awmzia hrilhin man turin an ngen a ni.

Mizoram Police te hian Tripura-ah he mite pahnih hi an zu la a, Dharmanagar court-a hruai an nih hnu-ah Aizawl lamah an hruai chho a, February ni 7-ah Aizawl rawn thlen an ni.

Zarzokima thihna chungchangah hian Mizoram Police te chuan Tuikuk pali- Vanlalfela, Chasurai, Lalthazuala leh R Laldawngliana te an lo man tawh a, Lalthazuala hi Zarzokima ruang bula an lehkha hnutchhiah ziaktu nia hriat niin, Zarzokima thahnaa tel erawh anni pali zingah hian an awm lo niin a lang tih chu tuna thil lan dan a ni. Birsila pawh hi a tha thawhtu zingah a tel lo nia hriat a ni a, Chibu Mohan erawh tel ngeiah ngaih a ni.

"Midang hi chu a roreltu, a relna vela tel ve te an ni a, a then chu 'a silai a hmantir a nih hmel' tih te, chutianga inhnamhnawih chu an nih hmel a, Chibu Mohan hi chu a thawkchhuak ve ngei niin a lang," thudawn chuan a ti.

November ni 16, 2009 chu Tuikuk-te Mizorama an let theih nana hmalak tan ni tura tih a ni a, a hma lawk, November ni 13-ah Bungthuam naupang, kum 17-mi Zarzokima a thih avangin hma pawh lak zui a ni ta lo a nih kha.

Tuna a lan dan chuan, Tuikuk hruaitu thenkhatin Mizorama let an duh loh vangin Mizoram sorkar pawikhawih an tum a, chumi atana an mi tirhte'n Zarzokima kha an that ta niin a lang.

A roreltute hian Mizoram sorkar pawikhawih tur hian mi an tir a, mihring nunna la lova sorkar bungrua tichhe turin an inhrilh tih chu tuna a lan dan a ni. An mi tirhte hi a tirtu lam hian cheng nuai 3 an tiam a, mahse, an inpe thei ta chuang lo nia hriat a ni.

Mizoram sorkar pawikhawih tura an thawkchhuak chu, Bungthuam khaw dai vel an thlenin hmeichhe pahnih leh mipa pakhat an hmu a, hmeichhe pahnih chuan an hmu ve lo a, mipa chuan a hmu a, chuti a nih chuan police hnenah a thlen thei, a nih loh paw'n midang a hrilh thei. Chutiang a nih takah chuan an himna tur ngaihtuahin mipa chu an kaphlum ta niin a lang. Chu mipa chu Zarzokima, vawkchaw la tura ramhnuai lam pan mek kha a ni.

Chu chu tuna a lan dan a ni a, thil chhui lai a nih avangin thu thar erawh la awm zel thei a ni.

Mizoram sorkar pawikhawih tura thawkchhuakte hi mi 10 vel (an tling lo mai thei bawk) nia hriat an ni a, chu'ng zingah chuan Chibu Mohan hi a tel ve nia hriat a ni.

Hetia police te'n Tuikuk 6 an man tak chungchangah hian MBDPF president Elvis Chorkhy chuan: "A mak kan ti khawp mai a, sawi tur pawh kan hre lo. Tin, kan buai em em bawk a," tiin Zozam Weekly a hrilh.

MBDPF (Mizoram Bru Displaced People's Forum) hi Tripura refugee camp-a khawsa Tuikuk-ho intelkhawmna ber tiin a sawi theih ang. An president Elvis Chorkhy hi Aizawl College atanga PU zir zo, Shillong atanga BA a zawh hnua NEHU hnuaia MA (political science) zirchhuak a ni a, Mizoram Tuikuk zinga MA zirchhuak hmasa ber nia ngaih a ni.

MA a zawh hnu hian PhD a ti leh a, mahse, a mite a buaipui avangin a chhunzawm ta lo niin a sawi.

Tunlai huna Tuikuk hruaitu langsar a ni a, a thu pawh a tlang hle. Tin, refugee camp-a khawsate tan hian a tangkai a, a mipui lam pawhin a thu an ngaichang hle a ni. Sap tawng chanchinbu lam pawhin Tuikuk chungchangah biak berah an neih.

Police te kuta awm mek pakhat, R Laldawngliana hi MBDPF general secretary a ni a (vice president tia sawi a ni leh thin a, general secretary zawk a ni), hetia an thawhpui an man ta mai hi mak an ti hle tih Elvis-a chuan a sawi.

"Hel pawlah pawh a tel ngai lo a, public leader a ni a, hetia an man ta mai hi mak kan ti khawp mai," tiin Zozam Weekly a hrilh.

"A inrawlh ka ring lo. Zarzokima thihnaah Pu Dawnga hi a inrawlh ka ring lo. Keini pawl hi tharum thawhna lam ti ngai lo kan ni a, Pu Dawnga pawh hi tharum thawhna lama tel ngai lo a ni," a ti bawk.

"Police te'n an chhui a, chu chu kan ngaichang a ni ve mai a, a bak tih theih kan nei lo bawk a. Lo thleng tharte buaipui an ngai a, kan buai em em a, thil dang vak pawh kan ngaihtuah hman lo. A committee ang zawng phei chuan police te'n kan mite an man chungchang hi kan la ngaihtuah lo reng reng," a ti.

'Lo thleng thar' a tihte hi Zarzokima thih hnua Mizoram atanga Tripura-a tlanthlate a sawina a ni a, chhungkaw 1000 chuang fe an ni tiin a sawi.

Mizoram atanga chhuak Tuikuk-ho hi India-in tlanchhia, raltlan enkawla a enkawl avangin ei leh in leh sahbawn thlengin a pe a, buhfai chu ni khatah puitling tan gram 600, naupang tan gram 300 zel hisap-in an dawng thin niin Elvis-a chuan a sawi.

Buhfai hi ni 15 danah an sem thin tih sawiin, Mizoram atanga chhukthla tharte zingah chhungkaw 564 chuan midang ang bawkin a pangngaiin an dawng ve tawh a, chhungkaw 500 chuang erawhin an la dawng ve lo niin a sawi.

A la dawng ve lote tan hian chhungkaw tinin Kg chanve zel an chhungkhawm a, chu chu an sem ta thin niin a sawi a ni.

"An buhfai ei tur ngaihtuah ringawt pawh buaipui tham a ni a, silpauline kan sem bawk a, chu chuan an riahna tur an khawr ve a. Mikhual anga inthlen hi a rem lo a, chhungkaw zat leh mihring zatte inhriat reng a ngaih avangin a chhungkua zela awm hi a tha a, chu chu sorkar lam duh dan pawh a ni. Chutiang chu kan nih avangin thil dang kan ngaihtuah hman lo khawp mai. Pu Dawnga pawh kan hruaitu a ni a, hetia police te'n an man mai hi mak kan ti a, mahse, chumi chungchang pawh kan ngaihtuah hman lo a ni," Elvis-a chuan a ti.

Zarzokima kha Tuikuk thah a nih an rin leh rin loh chungchanga zawhna chhangin, "Ngaihdan hrang hrang a awm. Bru thil tih nge ni ang intihhmingchhiat tumna zawk tia ngaihtuah an awm a, police te'n an chhui zel tih kan hria a, kan ngaichang ve tawp mai a ni," a ti.

R Laldawngliana chu refugee camp-a khawsa, mi reng rengin a inrawlh an ring lo niin a sawi a, "Midang hi chu sawi thiam a har. Camp 6 kan awmdarh a, kan lo tam tham bawk nen, kan inhre kilh kelh lo a. Pu Dawnga te chu public leader an nih avangin hriat an hlawh a, mi reng rengin amah an hre vek a, chuvang chuan 'a inrawlh lo ang' tiin a ngaihtuah theih mai a. Midang hi chu chutin mipuiin kan va hriat rawn bik lo a, an mimal nun leh mizia te pawh kan hriat loh an nih chuan 'a inrawlh ang' tih emaw 'a inrawlh lo ang' tih emaw kha a theih ngawt loh a. Amaherawhchu, he thil hi Bru tih tak tak a ni ang em tih hi rilru-ah chuan a awm a," a ti.

February ni 2-ah khan camp 6-ah Tuikuk-ho hi sual thupha chawiin an tawngtai a, 'sual thupha chawi' an tih hian 'Zarzokima kha Tuikuk thah a nih chuan min ngaidam rawh' tih a huam leh huam loh chungchanga Zozam Weekly zawhna chhangin Elvis-a chuan, "Kum 13 zet refugee camp-ah kan awm tawh a, kan kawng hi a khirh em em mai a. Mizorama let kan chak tawh a, mahse harsatna hi a awm zel mai a. Hei hi kan sual vang em ni ang, tihsual kan nei em ni ang, tiin kan ngaihtuah a, tihsual kan lo neih tawhte a awm a nih chuan ngaihdam kan dil ta a ni ber. Zarzokima thihna chungchang te pawh, Bru thah a nih chuan a huam a ni mai a," a ti.

Sual thupha chawiin Tuikuk tawngtai rual
Tripura hmar lama refugee camp 6-ah February ni 2-ah khan sual thupha chawiin Tuikuk an tawngtai rual.

Mizoram Bru Displaced People's Forum (MBDPF) huaihawtin refugee camp-a Tuikuk-te hian 'Prayer-cum-Joint Meeting' tia vuahin hun an hmang a, resolution pahnih pawmin, prime minister hnenah an thlen a ni. Union home minister, home secretary, Mizoram chief minister leh home minister bakah chief secretary hnenah an thlen bawk. February ni 5-ah khan speed post hmangin an thawndarh a ni.

"March ni 31 hma ngeiin kan dinhmun tur hi India sorkar leh Mizoram sorkarin tifel rawh se" tih leh "MBDPF vice president Pu R Laldawngliana, Mizoram Police te kuta tang mek hi a rang theih ang berin chhuah ni rawh se" tih hi an resolution chu a ni.

Camp parukah puanzar dum an zar a, vanthlang inkhawm kovin, sual thupha chawiin mipui an tawngtai niin Elvis Chorkhy chuan a sawi a, "Kum 13 zet refugee camp-ah kan awm tawh a, kan dinhmun hi a buai telh telh hian a lang a, tihsual kan lo neih vang emaw'n dawn ni tiin sual thupha chawiin kan tawngtai ta a ni," a ti.

Camp-a Tuikuk awm mek zinga za zela 55 vel chu Kristian an ni a, a dang chu Hindu leh an hnam sakhaw (traditional religion) betute an ni. Mahni pathian hnenah theuh a rualin an tawngtai a ni.

Vantlang inkhawmah hian 'signature campaign' an ti nghal a, chhungkaw pa berin hming an ziak zel a, prime minister leh mi pawimawh dang hnena an lehkhathawnah hian chu chu an telh nghe nghe.

"Feh leh hmun danga kalbo te an awm avangin hming 'sign' ve ta lo an awm a, mahse, zaa 90 chuan kan sign ang. Kan lehkha pawh a tichhah khawp mai," Elvis-a chuan a ti.

Tripura refugee camp 6-ah hian chhungkaw 5570, mihring 37000 vel an awm niin anmahni chuan an sawi.

March ni 31 thleng hun an bituk chhan sawiin MBDPF president chuan, "Thla hnih chhung hun ka pe tihna a ni a, thla hnih chhung chuan tihfel hman turah kan ngai a ni. Lo vah hmaa Mizorama let kan duh a, tunah February thla kan lo chuangkai leh tawh a, hetia kan awm chhung hian kum a vei leh mai dawnin kan hria a, kan hmanhmawh a ni," a ti a, "March ni 31 kan nghak phawt ang a, a tul angin hma kan la zel ang, Mizorama kan let theih nan democratic movement a kal zel ang," a ti bawk.

Refugee camp-a Tuikuk-te hian India sorkar hnenah thu an thlen fo a, tun hnaiah chuan, police te'n January ni 23-a R Laldawngliana an man vanga an lungawi loh thu union home minister hnenah an thlen a, February ni 4-ah prime minister hnenah an zualko leh ta a ni.

Related Posts :



No comments:

Post a Comment