Monday, June 15, 2009

Mizoramah tuialhthei a awm ngei a rinawm

Mizoramah hian tuialhthei a awm nia rin a ni a, a zawngtu lam pawhin zawngin hma an la mek nghe nghe. Mizo zinga mining engineer hmasa ber Lalhriatrenga Chhangte chuan hemi chungchang hi sawiin, Mizoramah oil a awm ngei a rin thu a sawi.

"Mizoram hmun hrang hranga oil zawn hna thawktute'n seismic survey an tih tawhnaah Mizoram chu oil awm duhna niin an la hre zel," a ti.

MJA leh MZP tangkawp chuan June ni 5-ah khan Aizawl Press Club-ah "Leilung Hausakna leh Mizoram" tih sawihona hun an huaihawt a, he huna thusawitu Er Lalhriatrenga Chhangte chuan tun thlenga a lan danah chuan Mizoram leilungah hian tuialhthei a awm ngei nia hriat a nih thu a sawi a, leilung hausakna chu state ta a nih thu leh a hman dan leh lakchhuah dan vel central sorkarin a khawih mai chauh tih sawiin, "Mizoram hmun hrang hranga oil zawn hna thawktuten seismic survey an tih tawhnaah Mizoram chu oil awm duhna niin an la hre zel," a ti.

Lalhriatrenga Chhangte hian India Bureau of Mines, Guwahati-ah senior assistant controller of mines hna a chelh mek a, North East Region in-charge a ni.

"Mizoramah hian oil khur pathum vel awm tura ngaih a ni a, a zawngtute an phur danah engemaw zat chu a awm ngei a ni ang tih a chiang a, oil awm zat chiah tur erawh hriat theih a la ni lo," tiin Hriata Chhangte chuan a sawi.

"Mizoram-a oil zawngtu zinga mi Oil India phei chuan kum 2 chhunga Rs. vaibelchhe 800/- sen inhuamin hma an la a, chuvangin oil chu a awm hmel hle a ni," tiin Mizoram leilungah oil a awm ngei nia hriat a nih thu a sawi bawk.

"Mizoramah Oil Refinery tê deuh tal chu a awm ngei a tul a, chumi atan chuan a ram awm dan enin Thenzawl vel hi a remchang mai thei. Oil hi a 'raw material'-a kan thawnchhuah chuan kan hlawk nep hle dawn a ni," a ti.

Oil zawn hnaa Mizote hamthatna chungchang sawiin “Kum 2007 May ni 27-a Mizoram sorkar leh oil zawngtu company tena MoU an ziah hi ngun taka zirchian a ngai a, state sorkarin a duh chuan en that leh theih tur niin a lang a," a ti.
"Oil zawn hna an thawh nana kum 8 chhung hun pek chungchang te, hnathawktu lak chungchangah ‘local people’ an tih hian India mi tawh phawt chu a huam theih avangin ‘The People of Mizoram’ tia thlakte pawh a tul hlein a lang a, Mizo mipuiten experience kan nei lo a nih pawhin training min pe mai tur a ni," tiin hemi chungchang hi a sawi zawm a ni.

"Oil zawn hna leh lakchhuah chungchang hi tuna Congress sorkar hun lai hian 'final' hman vek turah ngaih a ni a, tihsual palh chuan a pawi thui theih dawn em avangin ngaihtuahna fim tak kan hmana hriat tur tul angte chu kan hriat ve pawh a tul hle dawn a ni,” a ti.

"Oil zawngtutena hma an sawn dan chu geology & mining wing, directorate of industries te'n an zawt thin ang, tih a ni a, an zawh taimak hle pawh a ngai dawn a ni,” tia sawiin, oil zawnchhuah hna chu hmanhmawh a tul niin a sawi.

"Oil hi an pêm ve thin a, chhuahna tur lei pan lai zawng ve reng a ni a; Burma leh state dangte nen kan oil khur hi a inzawm em tih pawh kan la hre lo a. Inhip kang sak theih a nih ve avangin a zawn hna thawktute pawh hi an hmanhmawh tur a ni a, inthlahdah takin oil zawn nana kan sorkarin kum 8 a pek hi an hmangral mai mai ang tih pawh a hlauhawm a ni," a ti.

Mizoram hmar lam leh Mizoram lailia oil zawn hna thawktu ONGC leh Oil India te'n hma thui tak an lak tawh laiin, Mizoram chhim lama zawngtu tur Reliance chuan hma an la la ve meuh lo niin Er Lalhriatrenga Chhangte chuan a sawi bawk.

MZP leh MJA tangdun huaihawta "Leilung Hausakna leh Mizoram" tih sawihona hunah hian lung lak lama mithiam Dr C Sawmliana pawhin thu a sawi a, Mizoram leilung hausakna zawnchhuah a la awm loh thu leh lung chang tha awmna tak ngial pawh a hranpaa zawnchhuah a la awm loh thu a sawi.

"Quarry kan neihte hi a method a mawlin a changkang lo lutuk a, lunghalna kan hman dan te pawh cowboy hun laia mi ang vel kha a la ni a. Lung lak pawh a lak dan tur dik tak leh a him zawnga lak dan kan la thiam lo," a ti.

Dr C Sawmliana hian Central Institute of Mining & Fuel Research, Dhanbad-ah Scientist E1 hna a chelh a ni.

"In atanga metre 3 lekah pawh him takin lung a hal theih a, Tlungvel Quarry ang chi te pawh hi kawngpui tibuai lo leh kawng tana hlauhawm lova lung hal leh lung lak tih theih vek a ni,” tiin Dr C Sawmliana chuan a sawi.

Leimin te pawh zirchian chuan ven theih vek a nih thu sawiin, tunlai thiamna hmang chuan tih theih loh tak tak a awm tawh lo niin a sawi bawk.

Dr C Sawmliana hian him taka Durtlang kham lung an hal dan leh Midum Kham lung an hal darh dante ngaihnawm takin a sawi a ni.

He hun hi MJA president K Sapdanga’n a kaihruai a, MZP president C Lalhmachhuana’n thuhma sawiin, Mizoram leilung hausakna chungchanga scientist pahnihte kawmna hun chu Mizoram leh a mipuite hamthatna tur ngaihtuahna atanga thahnemngaihna avanga MJA leh MZP tangkawpin an buatsaih a nih thu a sawi.

Mizoram leilung hausakna chungchanga inkawmhonaah hian scientist pahnihte hian zawhna engemaw zat chhangin sawifiah ngaite an sawifiah bawk a, thuthar lakhawmtute leh MZP hruaitu he huna telte chuan hlawk an inti hle. Mizoramah quarry neite tana zawm tur dan tha tak a awm laiin chu dan chu kenkawh that leh zawm that ni tawk lova an hriat thute mithiamte hian an sawi bawk.

Related Posts :



No comments:

Post a Comment