Monday, March 15, 2010

Open Letter to Pu PC Zoram Sangliana, Minister, Art & Culture, Govt. of Mizoram, Aizawl

SUBJECT: CHERAW KANA GUINNESS WORLD RECORD SIAM

Ka pu,

Cheraw kana Guinness World Record siam hi thil tangkai lo tak ni-a ka hriat thu chanchinbu thahnem tawk takin an chhuah a. Hei hi sorkar thil tih sawiselna hrim hrim a ni lo a, ram leh hnam tana tangkaina nei lo, sorkar tana buaipui tlak loh ni-a ka hriat thu i hnenah ka han thlen leh a ni e.

Kan hriat theuh angin sports chi hrang hranga a ber nih hi khawvel ram hrang hrang inelna lian ber pakhat a ni a. Hetianga intihsiak nan hian, an chanpual theuh atana khawvel pum huapa thuneihna neite’n dan mumal tak an zam a; chutiang hmang chuan intihsiakna an nei thin a ni. Hetiang intihsiaknaa a ber nihna changte chuan an ram leh hnam an chawimawi a, anmahni pawhin hmingthan an hlawh bakah pawisa, suma hlawkna nasa tak an hmuh phah thin a ni.

Guinness World Record erawh hi chu eng emaw kawnga a ‘ber’ ni apiangina an neih a ni ringawt mai a. Ram leh hnam tana tangkaina a neih loh bakah a ber nihna changtu pawhin hlawkna hran a neih phah vak lo a ni. Competitive Examinations atana inbuatsaihte’n Guinness World Record bu an keu zen zen loh atang pawh hian, heng record pawimawh vak lohzia chu a hriat theih a ni.

Kan sorkar siamtute hi ram leh hnam tana thil pawimawh, tha leh tangkai ti tura mipuiin kan aiawha kan thlan che u in ni a. Mizo mipuite tan bik chuan ei leh bara intodelha min siam phawt hi in tih tur pawimawh ber leh hmasa ber, mipuite laka in bat a ni. Hei hi tihlawhtling ni ta ula, kawng hrang hranga hma kan sawna kan changkan zelna tur min zawnsak zui tur in ni. Chu chu ram changkanga ramhruaitute’n an ram leh hnam tana an tih tawh leh an tih mek a ni.

Kum 40 dawnlai mahnia kan inrelbawl ve hnu pawha ei leh bar ber pawha kan la intodelh thei lo hi kan ramhruaitute mawh liau liau a ni a. Central sorkar chawmhlawma kan awm reng hi central sorkar hruaitute leh hnam dang laka Mizo hnam zahawm lova dah rengtu a ni. Ram pum huapa nihna pawimawh, union minister, Lok Sabha speaker/dy speaker, Supreme Court/High Court judge, chief election commissioner, chairman/member, Union Public Service Commission; University vice-chancellor etc. te hi kan tlangmi-puite pawhina an neih fir fer tawh a ni tih kan hria a. Mizote zingah hian hetiang nihna chang thei ve awm takte lo awm mial mah se, kan hnam ber hian zah a hlawh tlat loh avangin, hetiang nihna pawimawh chin hi hnam thila a kal thin avangin kan tan vana rah ang a la ni zel a ni.

Hetiang nihna pawimawh chang pha lova kan awm reng hi kan hnam tan a tlawmthlak a. Award phuahchawp leh degree ngen chhuah ni awm tak takte Pathian hminga ruaipui nena kan han lawm thinte phei hi chu a zahthlak a ni,

Cheraw kan hi kan chhak lam ram mite nena kan intawm a ni a. Mi pangngai tan chuan zir hranpa pawh ngai lova tih ve nghal mai theiha lam awlsam a ni. Tuna record siam kan tum dan hi “tam ber nih” a ni tawp mai a. Phillipines-ho khi mihring vaibelchhe tak 7 chuang (kan let 70 vel) an ni a; Indonesian-ho phei khi chu mihring tluk-leh-dingawn 2 zet (kan let 200 vel) an ni. An duh phawt chuan an duh hun hunah kan record siam chu an khum thei tihna a nih chu. Duh se chuan, Burma, Malaysia, Thailand ram mite pawhin min tih khalhin min khum thei reng dawn a ni.

Heng ram mite hian Cheraw kana record siam an tum loh leh tul an tih lohna chhan chu, a nachang an hriat loh vang ni lovin thil ho lutuk leh tangkaina nei lo a nihzia an hriat vang a ni ngei ang. Record kan siam ta te a nih pawhin mi dang tih ve duh loh thila record siam kan ni lek fang dawn a ni.

Record siam in duhna chhan in sawi pahnih chu, mi’n min hriat lar phah anga ‘tourist’ kan neih tam phah ang tih leh khawvela a ber nih hrim hrim hi a ropui a ni tih a ni. Midangina tih tlak lohva an ngaiha an tih duh loh kan tih avanga mi’n min hriat lar phahna chhan tur chu hriatthiam a har viau lo maw? Kan khuang lian berte khan tourist atangin pawisa eng zat nge min huiluh sak le? Kan zaipawl sang tel te kha?

A ber nih hrim hrim chu eng nge a ropuina? Thatchhe ber nih hauh ila a ropui ang em? Tin sei ber te, chukchu ei hnem ber te, dul kiar ber te, ke zungpui inchi 5 neia pheikhawk no 28 bun Mathew McGrory te, piansualna chi khat avanga awm ft 10 chuanga lian nei Robert Hughes te nena bu khata inkhung chu chhuanawmah kan ngai tak tak em?

In sorkarina a ngaih pawimawh ber, NLUP meuh pawh budget-ah pawisa a awm lo tih vanga kum 2 in ‘postpone’ mek laia hetiang thil holam lutuk atana cheng nuai 50 zet han tlakral leh dawn te hi engtia sawifiah chi nge?

Ram leh hnam tana thil pawimawh leh tangkai buaipui aia, huauhuau hlimhlawp lawm mi kan nihna ‘advantage’ la-a hetiang thil han huaihawt leh vak mai thin hi eng tikah nge kan sim dawn le?

Ram leh hnam zahawmna (kan neih ve chhun tal pawh) humhalh nan, he Cheraw kana Guinness World Record siam in tum hi thulh turin ka han ngen che a ni e.

He program hi in kalpui lui hram ta a nih chuan:

1. Zirlai tam takte zirlai thla thum zet tihbahlah nana in hman avangin leh zirtirtute hun pawh chutiang bawka in khawhral avangin QUALITY EDUCATION hi chu in ngai pawimawh tak tak lo tih a chiang dawn a, chuvangin EDUCATION REFORMS COMMISSION pawh hi tit^wp nghal ula a inhmeh zawk ang.

2. Cheraw in kan ni chuan Aizawl kawngpui pawimawh chin chu kal theih lohin in dang char dawn tihna a ni ang a. Chu chuan mipui tana harsatna siam pawi in tih lohzia leh ‘individual freedom/rights’ ngaih pawimawh nachang in hriat lohzia a tilang leh ang. Hun leh hnathawh pawimawhna hre thei miah lo kan nihzia lanna a ni bawk ang.

3. Cheraw kan entu VVIP/VIP leh mipui an tam poh leh Mizote hi thil tak tak aia huauhuau hlimhlawp ngaina mi, hawkdak tak kan nihzia lanchian lehzualna a ni ang.

4. Cheraw kan nana mau tam tak in hman avangin ramngaw humhalh, “Global Climate” nena inkungkaih pawimawhna tak in hriat tawk lohzia tihlanna a ni ang.

5. ‘Bamboo Dance’-a Guinness World Record i siam chuan Cheraw i nei tawh lo ang. Chu chu hnam lam te hi kan hnam nuna hlutna leh tangkaina nei an nihna aia intihhlimna (entertainment) thila kan hman thinzia lantir lehtu a ni ang. Cheraw kan laia ban an han vai zuai hi, 1972 Asian Games-a Organizing Committee Chairman, Yashpal Kapoor-a’n VIP ‘salute’ na-a a tihtir atanga chin tan a nih thu te kan la hria ang a.

6. Mihring pangngai ngaih pawha thil tangkai lo tihna-a, Pathian hming lama hunserh tih ang reng hmanga Kohhran hruaitute (lal dan indawt lehnghala) an lo kal a nih chuan, Pathian duhzawng tih aia khawvel thila intihl^r ngaina mi an nihzia an rawn lantir tihna a ni ang.

7. Zoram khawvar hun nghaktute tan hun in rawn pawhfansak leh vak bawk ang.
Hei hi ram leh hnam tana thahnem ngaih thil a ni a, insawiselna a ni lo.



I rin tlak,


M.Lalmanzuala
Chaltlang, Aizawl.
Dated Aizawl,
03.03.2010

Related Posts :



2 comments:

  1. A thra hle mai a.Ka thlawp ve khawp mai.

    ReplyDelete
  2. thil chhut chiang lo hi kan tam a, "engnge maw thilah pawh eng record emaw pwh an neih ve kha! hwh, i tlwh ve mai ang" ti mai mai thei pawl chu a hip thei ngei ang.
    thiamna inrolh meuh lohna thil hetiang lam ol-ai lutuk, pun hnem mai vanga hming chher tum hi ka ngaisang lo sa a. tuna record an siam hnuah pwh hian ngaihsanna tur chhan ka hmu thar chuang lo. kei pwh hi guitar perhtu pungkhawm hnem ber (largest guitar ensemble) shillong (26 oct 2007) zingah khan ka tel ve alawm. mahse, world record holder ka ni ve naa a hlawkna ka hre lo ang a ni. titinaa "ni ve" nih mai loh chu. chhuan pwh ka chhuang lo.

    ReplyDelete