Wednesday, February 17, 2010

Tuikuk Fin Chelh Lo?

¢ R Zamawia

Nikum atang khan Tuikukho chungchang hian chanchinbu hrang hrangah hmun a luah ta deuh reng mai a. Zofate tana thu hriat nuam leh lawmawm lam erawh a vang hle. Hei hian a entir chu- Zoram mipui, a bikin khawthlang lama mite tan phei chuan an lu tihaitu an ni chho zel niin a lang. Hengho chungchang hi Mizoram sorkar pawhin fimkhur taka a ngaihtuah a pawimawh hle.

'Tuikuk hi tute nge an nih?' tih leh Mizorama an lo awm ve tak mai dan hi zirchiang ila; chumi hrereng chung chuan an chungchang thu pawh hi ngaihtuah ni thin sela a that a rinawm. Hnam lak tla, dawntawi tak hnam an nih avangin, tawngna takah pawh, "Tuikuk Pathian siam theih loh," tih an ni thin a. Fiamthu phei chuan, chhungkhat pa meuh pawh hian, "Vawiin chu chengkawl ka khawrh ang nge ka pem ang aw?" an ti e, tih a ni thin.

Kum 50 zet hmalam atang tawh khan kan sakhaw hnarkaitute'n, khawvel mihringte tana thil hlu ber, chatuan nunna an neih theih nan Chanchin |ha nen an enkawl a. Evangelist engemaw zat thosi leh vangvat karah an tir lut a. Malaria leh natna dang avangtein an thih phah nual bawk. Tunhma deuh phei kha chuan, silh leh fen te thlengin sem an ni thin.

Hetiang thil sem ilo te an duh avang hian anmahni pawh Kristian sakhuaa inpek an sam hle thin a. Chutiang thil sem chu an dawn theih nan khaw thenawmahte pem kualin, mi thenkhatte chu vawi hnih vawi thumte pawh Kristiana inpe nawn an awm thin nia hriat a ni.

Heta tang ringawt pawh hian hnam rinawm tak chu an ni lo tih a chiang a. An hlawkna tur a nih phawt chuan dawt sawi pawh an pawisa lem lo tih a hriat. Hetiang hi finna nia an ngaih vang pawh a ni mai thei, an theih chhung chu, an theih chen chen Mizote hi mi bum an hreh hauh lo tih a hriat.

Chanchin |ha avang leh Zofate tanpuina avangin tlemin an lo changkang chho ve hret hret a. Lehkhathiam tih tur pawh an zingah an awm ve ta zel a. Hnam anga an dinhmun pawh ngaihtuah nachang an hre chho ve zel bawk a. Hetih lai hian, an thlahtute atanga an lo chen thinna ram Tripura-ah chuan, kan tlangmi pui thenkhatte ang bawkin, Bengali-ho chimralin an awm tawh a tih theih awm e. Khawngaih thla la thiam phei sela chuan, hnam khawngaihthlak tak tur an ni.

Mizote hi kan at that aleiah nek kan nuam hle a ni ang; kan ram mi ni ngai reng reng lo, Chakmate pawhin Autonomous District Council hial Mizoram chhungah an nei thei a. Hei hi thikin, Tuikuk-ho pawh hian district hran leh UT thlengin an ngiat ta zel a nih hi.

Zofate hian kan Ram leh Hnam hmakhua kan thlir thiam loh zel chuan, Kungawrhi thawnthua, Pathira leh Hrangchala te ang mai khan, "Dawih aw, dawih aw," tiin tuna hnama chhiar tham loh te tete thleng hian min la zim tuau tuau lo ang tih pawh a rinhlelhawm ta lo e. Zuamawma kan awm vang em ni ang kan ram chhungah an duh anga awm an tum avanga Zofate nunna kan chan fo mai le? Chu a chhapah, tlawm leh zah nachang pawh hre lek lova an duh dan barhluih tuma kan Mizoram sorkar, duh taka Mizo mipuite thlantlinah, thil phut Tuikuk hian an la neih ngam fo mai le? Tute nge an nih a, phut nei ngam tur hian eng dinhmuna ding nge an nih tih hi inngaihtuah chiang se a tha ang.

Pa chan changa hawihhawm chhuahin, Mizoram sorkar lu ber leh a hnarkaitute'n, tlangval thisen lum laite zah daih nan, tualthattute ni lem lo, "Tuikuk pawi sawi lo," an han tih khawmawi thinte hi Zofate laka huangtau phah nana hman chi a ni lo. Eng vangin maw? Hetih vang hian: Mizoram mi leh sa dik tak ni si lo, mikhual cham rei mai Tuikuk-hote hi an ni a; Zofa thangthar lo la awm zel turte hamthatna tur leh chanvo chuhpui a, kawhmawh bawl tur hi an ni lo hrim hrim. Kan ramah an awm hawh a, kan hming nen lam an hawh tel a, a neitu Zofate hek a, rilru tenawm, finrawl chhuaha hma lak an tum dawn a nih chuan an zavai hian Zofate pawi an sawi a ni tih an hriat a hun ta e. Zofate lakah thil phut an nei thiang lo tihte pawh hi hriattir a hun bawk.

Tunlai khawvelah mahni hnam bil chauh a hranga awm theih a ni tawh lo a. Hei hi tunlai hmasawnna ken tel pawh a ni. Amaherawhchu, a ram neitute tibuai zawng leh nekchep zawnga hmalak hi a dik lo. America rama pem chu American angin an awm mai a, Israel rama pemte pawh chutiang zelin.

Tuikuk-ho pawh Mizorama an lo pem a nih chuan Mizo anga an awm ve hi an tih tur a ni mai. Enkawlna leh hamthatna hran an phut thiang lo. Chuti ta lova buaina an thlen fo dawn a nih chuan Mizorama an awm loh mai hi a ngai ang.

Tuna hetianga an awm ta hi, thang khat lian hma lama an lo suangtuah leh an lo tum ruk khiau khiau tawh a ni tih pawh haider sak chi a ni tawh lo. Chanchinbu thenkhata "Bru (Tuikuk) District pek a ni dawn?" tih Didini Pa rawn ziahte hi thlir liam mai mai chi a ni em? Thil awmang lo lutuk a nih avang hian sawi zui enah pawh kan en hlawm lo em ni zawk? Zofate min teitet a, min chimral tumna hian zung thuk tak a kai a ni tih hi kan hai lui zel a nih chuan a la pawi thui khawp ang. A tlai luat hma hian, hawh u, i harh hram teh ang u khai. Kan Hnam a ral chuan, Zofa tunge ding chhuak awm thei ngai ang le?

Related Posts :



No comments:

Post a Comment