Monday, October 5, 2009

NUAM CHEN!

¢ HC Vanlalruata

India Finance Minister Pu Pranab Mukherjee chuan sorkara mawhphurhna neite chu inrenchem turin thu a pe thut mai a. Union Minister pahnih Five Star Hotel-a lo khawsa thinte pawhin an awmna nuam tak an chhuahsan phah a. Rorellai UPA chairperson leh Congress President Pi Sonia Gandhi meuh pawh thlawhnaa a zinin Executive Class-a chuang tawh lovin Economy Class-ah a chuang tan tawh a ni.

Hetianga sorkar laipuia thuneitute an inrenchem ngat hi chuan a cheng vaibelchhe tel tak meuh mipui sum khawhral mai mai thin kha sorkarin a hum (save) thei ngei dawn a. Chutianga sum hum-te chu mirethei khaichhuahna atan te, mipui hmasawnna hna hrim hrim atan te tangkai zawkin a hman theih dawn a ni. Nawmchenna aia inrenchemna kawng kan sorkarin a zawh mek hi a taka kalpui zel a nih chuan kan ram pum hian hmasawnna tha zawk kan nei thei ngei bawk ang a. Ram hruaitute hi nuam chen ni lovin ram taka thawktu tak takah kan hmu thei tawh bawk ang.

Dik tak chuan sorkar laipui-a hnathawk official-te khu chu Mizorama kan officer-te ang lo takin an khawsa sa reng a. New Delhi-a kum khat dawn ka awm ve laia ka hriat chian em em chu IAS/IFS officer senior tak tak, sorkar laipui-a Joint Secretary hna chelhte pawh khuan car an dawng lova. Cheng nga tlang thir nghet taka humin DTC Bus an chang ve mai a, kan thuho fova, thutna an chan loh pawhin an ding ve mai a ni. Office hna an thawhnaah chuan car-in an hnathawhna hmunah a hruai a, an haw duh hunah an chah leh a office-ah an hruai kir leh mai a. In atanga office kalna leh office atanga ina hawna tur car sorkarin a pe lo. Hna hniam zawk thawk pawh ni se, ‘field’ a kal thinte tan erawh chuan an hnathawhna turin motor sorkarin a pe thung.

Kan Mizoram ve-ah erawh chuan Civil Secretariat-a thu, clerk lal tak nihna chelh ringawt a awmhmun thu zawng zawng deuhthaw-in car an dawng a. Driver a keng tel a, motor enkawlna leh petrol man sorkarin a tum sak zozai hi rapthlak tham a ni. Chumi piahah an hna thawhna atan an ziahna tur lehkhapuan leh pen leh pen tui thlengin sorkarin a la tum sak zui bawk. Officer thenkhat chuan car pakhat mai kawl lovin pahnih/pathum an kawl a. An fate sikul hruaina tur leh nupuite bazar kalna tur thlengin a hrang an kawl thin a nih hi. Chutianga sorkarin a duat chung pawh chuan a ruaitu sorkar leh mipui sum khawih pelhe kawnga phut zawk nei hauhlo an la kuh tul leh nghal.

Pu J. Lalsangzuala (RIP), kan Finance Minister hlun khan Mizoram Assembly chhungah ngei sum harsatna namenlo state sorkarin a tawhna chhan chu sorkara mawhphurtute’n nuam an chen vang, sum dinhmun phak bak sum an hman vang a ni tiin tah hla a lo chham tawh a. Kan sorkar hnathawkte’n nuam tawla sum renchem baksak lova thil an tih chhan hi an hotu (political boss) te vang a ni ve tho bawk. An ni tawn ve ve a, an inkamki-a, nawm an chenna zarah mipui kan rethei thung a. Mipui mimir chu thla aikhirh ang maiin kan ekcheh thut ngawt ngawt mai a nih hi.

Tunhnaia kan Minister leh Parliamentary Secretary te tana car thar tam lutuk mai leh man to si kan han lei chiam maite kha chu kan Pu Pranab Mukherjee te duhdan nen chuan a inkalh chiang ngawt ang le. Car leina atana senso cheng nuai 200 chuang kha lirthei leina vek atan pawh hmang ta ila, lo neitute hman tangkai theih tur tractor te chi leh power tiller vel chu a daih teuh ngei ang. Sorkar hotu lu ber atanga officer lian chin deuh thlenga an mobile bill sorkar-in a han tum sakte phei hi chu thil tullo tak a ni. A hma zawng pawhin anmahni-in an intum thei a. Tuna kan tum sak hian cheng nuai tel chu kar lovah a ral leh mai dawn chu a ni a.

Heti zawng pawh hian han ngaihtuah ila: Mi pakhat mobile bill-a thla khat cheng sang tel sorkarin a chawi sak hi thingtlang mirethei bakberh tan chuan a itawm lutuk a. Kan ram sorkar thuneitu lian pahnih mobile bill hi chhungkaw pakhat tan chuan an nunna a ni pha a, hna nei awm miah lohna chhungkua tan phei chuan chilputa lo thlur tham a ni. Bungraw hman tlak loh kan lei zo zaite leh eiruk hlawmpui te chu a hranpa-a liluh tham a ni a. Tuna kan thupui, nawmchen avanga inrenchem lam kan hawi theilo hi veiawm tak tho a ni. Hemi avanga good governance kan hlatzia ringawt pawh hian lung a ti chhe thin.

Kan IAS officer (pension tawh) pakhat chuan Mizorama Minister leh Officer ho chet dan a sawifiahnaah chuan, “Sorkar hi thil inchhung vum thur, a thei theiin ruh a ei mawlh mawlh mai turah an hmu a. An in ei siak luai luai mai a. Inrenchem lam chu hla tak a ni,” tiin min hrilh a ni. Mipui hmasawnna hna thawhna tur nawmchenna atana kan hotute berin an ei zawh duak duak zel chuan kan ram chan hian maian chan pawh a tluk lovang. Tun a pangin kan chhiat tawh em hi! Hotute an inhai vur zel a, an hnuai ami sorkar hnathawkte’n chu chu hmu rengin an theih chin chin an hai ve mawlh mawlh a, nuam an chen tlang chu a nih ber hi maw...Mipui lah kan chan a chau tual tual...

Related Posts :



3 comments:

  1. Dik chiah!! Kan che nasa hlawm deuh chu a ni... Central chawmhlawm deuhthaw lehnghal.

    ReplyDelete
  2. Hei pui roh hi, a thuziak hi ka ei zawng tak a ni...

    ReplyDelete
  3. I thu ziak hi ka hmaih phal lo.. A tha ka ti thei hle...

    ReplyDelete