Monday, August 3, 2009

Open Your Mouth - Ha ha ha!!!

Ram hruaitute tawngka chhuak hi, a ropui emaw ropui lo emaw, anmahni an zahawm emaw an zahawm lo emaw, thutaka ngaih a ni hrim hrim. Mipui hmaa an thusawi lek phei chu anmahni pawhin an ngai pawimawh zui viau turah ngaih a ni. Mahse, hman atang tawhin kan ram hruaitute leh politician-te hian thu ropui tak an phuhchhuak khat viau mai a, an rilrua lang lian deuh apiang an sawi phawng phawng thin emaw tih mai tur a ni fo.

A chang chuan an sawi loh danin hma an la leh daih a, an sawi loh angin an kal a, chiang faka an sawi tawhte an han pha leh thul. Mipui phu tawk lek hruaitu kan neih thin vang pawh a ni mai thei, beisei sang teh ual lo ila a hahdam phian awm mai thei, tih chu mi thenkhat ngaihdan a ni.

Chutiang zawnga teh chuan nikum kum tawp lama mipuiin beiseina sang tak nena hneh taka an thlantlin tak Mizoram sorkar ding lai hi an danglamna tehchiam hmuh tur a la vang khawp mai. Kum tir lam kha chuan 'Change' tih tawngkam an sawi ri chhen a, mahse, tun hmaa mi, a thing bawk kha kan herlum leh dawn ni te pawhin a ang leh ta riau mai.

Kum chanve chuang kan hmang tawh a, kan sorkar pawhin thla sarih a lo pumhlum ve ta reng mai. Hetih chhung hian hmalakna lian tham hmuh tur a la awm lo a, chutih laiin ram hruaitute erawh chuan an ka an ang nasa ngang mai a, a then phei chu an tawngka chhuak a hraw a, an inlek mah mah emaw tih tur a ni.

MLA leh parliamentary secretary-te chu sawi loh cabinet minister-te zingah pawh na tak taka officer hau sawi tur an awm. Officer chu sawi loh clerk te pawh liak erh hreh lo an awm niia sawi a ni. Sorkar hnathawk tana hrawn hrehawm hmel tak takte pawh an awm.

India ram politician-te hi an chhangchhe ang reng thin khawp a, criminal case nei te an awm nawk thin. A then lahin sorkar hnathawkte an hau thidang thul, kut lo thlak tawk an awm bawk. Heng vai politician-te ze tha lo hi Mizoram hruaitute hian an la lut ve ang tih a hlauhawm khawp mai. Chutiang chu tun hnaia an din Ethics Committee mawhphurhna tur ni awm tak a ni.

Kar kal ta lawk pawh khan cabibet minister pakhat chuan a car (a mimal ta ni lo) tai palh hlektu college driver pakhat chungah action a la a nih kha. Ngaihdam dil leh thupha chawi paha a senso pawh tum an inhuam thu an sawi laiin minister hian, "Ka ngaidam dawn lo che," a ti bur a, "Khawi khaw chhuak nge i nih? MNF i ni maw?" te a ti a, a hna atanga a banna tura case siamtir turin police te chu thu a pe zui niin Zozam Weekly chuan thu a dawng.

Mahse, chutiang leka inbantir emaw jail intantir emaw chu a rem meuh si lo a, traffic police lamin pawisa chawitirin an chhuah leh ta a ni.

Minister hian ama mimal car ni lo mah se national flag tarna car hi a roh viau a, sorkar ta a nih avang hian a ui hle a ni mai thei. A lehlamah chuan minister leh driver inkar hi a zau hle a, inhmachhawna indawr tur pawh an ni lo a, inchhuahchhala invau tur lah an ni hek lo.

Kum 10 chhung beh tawh hnua hneh taka sorkarna siam an nih avang hian lal hrawt mai a awl duh viau mai thei. Hruaitute hian sawisel an haw viau ang tih a hlauhawm a, anmahni sawiseltu leh khaktu apiangte vau beh an tum zel a nih phei chuan mipui hmelmaah an inchhuah mai ang tih pawh hlauhawm tak a ni.

Sorkar hnathawkte chunga a pawng a puia inlek viau a, han vau leh khur khur thinte hi a tha lem lo ang. Chutih laiin, a tul huna sorkar hnathawkte hrawng ngam leh khuahkhirh ngam hruaitu nih erawh a ngai khawp mai.

Mipui hriata an lo sawi tawh leh an puanzar tawhte bawhzuina kawngah hian kan sorkar thar hi fak leh sawisel a hlawh tan viau.

Kum tir lamah khan sorkarin Ethics Committee a din a, hun engemaw chen an rial vang vang a, member atana ruat thenkhat, Zozam Weekly-in a biakpawh thinte chuan an hnathawh dan tur 'terms of reference' pawh hmuh tur awm hmaa pawm mai a harsat thu an sawi. Hun a liam hnu feah kar kal ta tawp lamah khan meeting hmasa ber an nei chauh a nih kha. Mahse, Terms of Reference pawh chu an la peihfel ta chuang lo cheu! Ethics Committee hi inthlan campaign laia 'Kan sorkar chuan Upa Rual kan din ang' an tih kha a ni mai thei.

Inthlan campaign manifesto-a lang - MLA te hlawh leh hamthatna zirchianga rawtna siam tur Expert Committee erawh din a la ni lo. Mipui hmaa an intiam tawhna a nih avangin an tihhlawhtlin ngei a ngai ang.

Sorkar hmasaah khan pu ber leh a thuihhruaite tawng tam thin kha buaipui tham a tling a, an thusawi an umphak loh fo avangin nuihzatthlak lamah a kal lek lek thin. Tuna ram hruaitute pawh hian kum chanve awrh chhung hian thil an sawi hnem ta malh malh viau mai. An thu leh ui bengah hlin tur a awm lo ang tih pawh hlauhawm tak a ni der tawh.

January thla khan education minister chuan school education department-a officer-te a kawm a, chutih hun lai chu parliamentary secretary chungchanga mipui an la chian loh zual lai kha a ni. Chumi tum chuan minister chuan parliamentary secretary-te dinhmun sawifiahin, sorkar duty pawimawh khawih tur an nih thu leh sorkar hmasaa adviser-te ang lovin sorkar sum sen belh tam lo zawngin MLA hlawh an rin tur thu a sawi a nih kha.

Thla hnih a liam awrh a, house-ah parliamentary secretary-te dawn tur hlawh leh hamthatna chungchang (salaries & allowances bill) chief minister-in a putluhah kha chuan minister of state hlawh leh hamthatna ang tho an lak tur thu a chuang thung.

Vanapa Hall leh a chhehvel chungchang an sawi dan pawh hi a chiri ang reng khawp mai. Tlem lai deuh khan minister-in STA meeting-ah Mizofed petrol pump hmun hi public parking atana hman rel a nih thu a sawi a, mahse tun hnai mai khan he minister bawk hian Vanapa Hall sak that a nih tur thu a sawinaah petrol pump hmun pawh hi hall chuan a huam tel tur thu a sawi leh thung.

Minister zingah hian tawng huai tak tak an awm laiin fim taka ngaihtuah tih hriat tak, thawm tina pung pung duh miah lo an awm. |henkhat chu chanchintharah an lang sek a, khuallianah an tang awl lo a. Chutih laiin, an telna tur awm nia lang lovah chuan khuallian atana sawm chhuah hleih theih loh, thawm nei lian lem lo te an awm. An hnathawh chin han en chuan a thawm zawi apiangte hian hna an thawk chak zawk emaw tih tur a ni.

Sorkar thar chungchanga sawi lar tak mai chu chief minister zin ngun chungchang hi a ni ngei ang. Builum khua tuiin a chim pil mek laia khaw mipuite mangan em em lai leh Aizawla chengten tui harsatna namen lo an tawh lai te, GAWSS phase - II a buai lai tak te khan ram danga a zin avangin sawiseltu an awm a nih kha. A zinna lah chu official programme a ni lo lehnghal.

Ram hruaitute thusawi hian sawi zui a hlawh duh viau a, Singapore-a chief minister thusawi pawh khan India ram a fan chhuak a nih kha. Mizoramah pawh kan lo chai ve viau nghe nghe. Thu an thlah tawh hi chuan a nih tur ang a ni zo vek tawh a, an tih fuh loh chuan anmahni a vaw let na duh viau a ni.

April ni 30, 2009 khan chief minister hian CMO conference room-ah press mite a kawm a, chumi tum chuan Mizoram Liquor Total Prohibition Act ennawn a, ram tana tha tura huaisen taka kalpui a tum thu a sawi (Vanglaini May 1,2009). Chumi hnu atang chuan zu khapna chungchangah inhnialna a lo chhuak ta chiam a nih kha. Sorkar lam pawhin tlawmngai pawl leh Kohhrante ngaihdan a zawt kual ta.

Inhnialna leh sawihona a tam tak viau hnu chuan chief minister-in thuchhuah a siam ta a, "...Zu khapna dan thlahdul emaw, beer zawrh dan siam emaw hi kan sorkarin a tum emaw, sorkar level-a sawiho emaw a awm ka hre miah lo a. Ka awm loh hlanin sawihona an neih leh neih loh kan hotute ka zawhin hria an awm lo a ni. Chuvangin, hetiang hawi zawnga sawi an awm a nih pawhin mimal ngaihdan a ni a, sorkarin a hriatpui lo tih hi Zoram mipuite hnenah ka puang duh a ni," a ti leh lawi si. Kohhran rawn lo leh an remtihna lo chuan zu khapna dan hi tihdanglam a tum loh thu a sawi bawk.

Sorkar-in commission a din tawh zingah Builum compensation felhlel chungchang chhui tura din Inquiry Commission hi a langsar viau. Mipuiin an ngaihven a, a chhuitu tura ruat SL Sailo (IAS Retd.) pawhin theihtawp chhuaha hmalak a tum niin a lang. Mahse, buaithlak ta chu hnathawhna tur office leh amah puitu tur staff an ngaihtuahsak lawk lo kha a ni. Kar hmasa lamah khan hna a tan thei chauh a, thla thum chhung hun pek a ni si a, a hmabak en hian a zo hman lo ang tih pawh hlauhawm tak a ni.

March thla tawp lam khan mau sawngbawlna - Mizoram Venus Bamboo Product Pvt. Ltd. chungchang chhuitu tur Commission din a ni tawh bawk. Mahse, sorkar lam tuan a fum lutuk a, office leh staff leh hmanrua (computer) te an pe thei lawk lo. Appointment letter an hmu tlai viau bawk nen, hna an thawh tak tak dawn chuan hun tiam (thla thum) a lo ral titih der tawh!

Tlangkam titi-ah chuan sorkar hian Thenzawlah Golf zirna hmun changkang tak siam a tum nia sawi a ni. Thil tul a nih leh nih loh te, sum leh pai chungchang te chu mipui ngaihdan ni ta se, hemi chungchang hi ZENICS lamin an buaipui deuh tih thawm a awm avangin Zozam Weekly chuan ZENICS chairman a be pawp a, mahse, engmah a sawi chiang duh lo.

Kan chief minister-in, "Congress party-in 'kan ti ang' kan tih chu kan ti zel" a tih thin ang deuhin inthlan campaign lai leh sorkar an din hlim chhawna an sawi zawng zawngte hi an la tihhlawhtling chho zel turah ngai ila. Tuna an kal danah hi chuan an vuaicha rih deuh ni chuan a lang. Tun hma kha chuan politician-te hian 'licence to lie' neiah an inngai emaw tih tur a ni thin. Thil tam tak an sawi a, an tiam duah a, mipui tihlawm an tum luatah an tih theih loh tur leh an tih tum loh pui pawh 'kan ti ang' an ti thla zen thin. Chutiang politician-te chu mipuiin kan iai phah chuang lo a, dawt leh thutak sawipawlh vel chu an nihnain a ken tela ngaihna pawh a awm niin a lang.

Mahse, mi tak tak lo na na na chu ngaihsan der reng theih ni hek lo, chhuan thar an lo chhuak zel a, tunlai thangthar zingah hi chuan nu leh paten an ngaihdan leh an zah em em politician-te khan ngaihdan an hlawh ta mang miah lo. Mizo history-a chhuan hrang hrang zinga lehkhathiam tamna ber 'lehkhathiam generation' tih hial tlakte hian an rualpui dangte ang bawkin ngaihsan tur te, entawn tur te an dap ve reng. Mahse, chutianga an mi zawn chu politician-ho zingah an la hmu zo meuh lo niin a lang.

Related Posts :



1 comment:

  1. Hello, I think yоur sіte might be having broωser comρatibility iѕsues.
    Whеn I lοok at уour wеbsіte in Safari, it looks fine but
    when opening in Internet Eхplorer, it haѕ ѕomе
    overlapping. I just wаnted to gіvе you a quick heads up!
    Other then that, very goοd blog!

    Feel free to surf to my homepage used bucket truck sales
    Feel free to visit my web page ; utility trucks

    ReplyDelete