Monday, November 9, 2009

Duhtak, he'ng hi hre reng ang che...

¢ F Lalramliana

Kan inneih har so khu a reh fel rual khan kan khawvel chu kan kuta innghat a ni ta. Kan hma lam hun ngaihtuahin duhthu ka sam dawn a, ngun takin lo ngaithla teh.

Pasal rintlak nih ka duh ang bawkin nang pawh 'nupui duhawm' ni turin ka beisei che a, i hriat atana ka duh hi i hriat tawh hnu a nih pawhin ninawmah la lo hram ang che.

Min hual veltu society hi mipa rorelna a nih miau avangin ka in chhungah chuan roreltu nih ka duh dawn a; i thla khat sum lakluh a tam zawk emaw i ngaihtuahna leh i thuvuakthlakin belhchian a dawl zawk emaw i chhung leh khat leh vua leh vang an hraw zawk emaw pawh ni se inchhungkhur rorelna chauh chu ka kutah i dah lui ve tlat dawn nia. Chhan bulfuk nei lova ka mawhphurhna ka hlenchhuak zo lo emaw ka kova lum ka hmachhawn ngam lo emaw a nih chuan pasal tlak lohah min ngai dawn nia.

Chhungkaw roreltu ka nih avangin i thu leh hlain ngaih pawimawh a hlawh lo hlawm tawp dawn ka tihna a ni lo. Rawtna leh ngaihdan i neihte chu ka beng bulah zawi tein sawi la, i thuvuakthlakin kori a tu zawk dawn a nih chuan ka pawm ang a, ka ka atanga chhuak leh ka thutlukna a fuh phawt chuan naupan tet atanga min hrechiangtute fak leh ngaihsan i hlawh tho ang!

Kan chhehvelah hian hmeichhe rorelna inchhungkhur ka hmu fo a, a tlangpuiin chutiang chhungkua chu hmuh hrehawm ka ti deuh vek! Hmeichhe tha lo vanga pasal chhungte tlawhpawh theih loh chhungkua leh hmeichhe suaksual vanga chhungkaw kehdarh ka hmuh thinte hi ka sawi phak piahlam ni mah se ka tel vena inchhungkhurah chuan chutiang chu thleng lo se ka duh a, min pui theitu hnaivai ber i ni tih theihnghilh suh ang che.

Ka nupui ni tura ka sawmna i pawm rual khan ka nu leh pa leh ka unaute bakah ka chhung leh khat leh ka thiante zawng zawng pawh i pawm nghal tih i inhre ngeiin ka ring.

Kei min hmangaih angin ka thisen zawmpuite leh ka lamhnai zawng zawngte hi i hmangaih ve kher lo tih ka pawm a, chutiang turin ka phut lo bawk che a, mahse, i hmangaihin a hmangaih mihringte chu i namnul thiang bik lo tih hi i pawm ve ngei chu a ngai ang.

Nupuiin a pasal hnena hlimna, beiseina, lungawina leh hmangaihna a pek theih sang ber min hlan hma leh he khawvel zau takah hian i lo piangchhuak ve tih ka hriat hma zawng khan ka chhung te, ka thian te, ka chi leh kuang zawng zawng leh ka vengte hnen atangin chutiang thilpek chu ka lo dawng tawh thin a, chu'ng mite chu nang ka tawn hnu hian hawisan thut thei ka ni lo tih min hriatpui la, ka mitmei en chungin chu'ng mite chu i lo dawngsawng thin dawn nia.

Ka chi leh kuang leh ka lamhnaite kuahkhawm chu tlawmah la lo la, chutiang chiah chu i chhungte leh i thian hnaite laka ka khawsak dan turah i ngai ve nghal thiang ang tih ka tiam a che.

Thlah khatah meuh pawh chhungkaw thenkhatah chuan a chhumchhia leh pur tur awm lo khawpa pachhiate'n hlamchhiah leh huphurh an hlawh chawk thin, i chhungte leh ka chhungte laka duhsakna i lantir kawngah chutiang chhungkua chu entawn ve hauh suh.

Kan chhungkuaa i rawn telna a la rei loh avangin ka chhungte leh thiante'n ka hriat ang chein an la hrechiang ve lo che a, i chhung leh khat leh i chipuite'n min zir ang bawkin ka chi leh kuangte pawhin an zir che a; a then chuan an enthla dawn che a, tar kun khup bih kan dam thlen thlenga i awm dan tur ang chiahin awm la, lem chang buai duh suh ang che.

Ka lamhnai leh ka nel zawngte nel lui ve tlat turin ka beisei che a, nung tura ka duh ang takin han nung ve naw naw phawt mai teh. I rilru chhungril leh i lanchhuah dan an la hriatchian ve loh vang mai chea ka chhungte leh thiante laka sawiselna leh ngaihmawh i tawk a nih chuan ka dinpui tlat thung ang che.

Fanau enkawl chungchangah sawi tel duh ka nei: Malsawmna dawnga mipangngai mipa leh hmeichhe fa kan hring ve te a nih ngai chuan kan fate hnenah inchhungkhura mipa leh hmeichhe mawhphurhna leh tih tur a awm hran thu hi zirtir thin la ka duh a ni.

I pasal hi farnu nei lova seilian a ni a, thingnawi fawm rual a nih atanga i lo lan hma thleng khan mipa mawhphurhna leh inchhungkhura hmeichhe tih tur zawng zawng thawk kawp thin mihring a nih miau avangin ka fapate chu inchhungkhurah ka retheih ang khan rethei ve lo se ka duh a, an farnute an dama an hman chhung chuan an farnute'n an rawng an bawlsak lai hmuh ka duh a ni.

Kan fapate pawh an farnute zahawmna humhimsak turin zirtir la, an thlamuanna leh innghahna tlak mipa fa ni turin kaihruai la, an nihna leh nunphung avanga an farnute'n mi zah an kaina turin enkawl ang che.

Mizo chhungkuaah hian nu leh pain mawhphurhna an pek phal loh vang leh zirtirna mumal an pek loh vanga hmeichhe nep leh tlawktlaw, nula zahpuiawm ka lo hmu fo tawh a, chumi tlukpui chiah chuan mipa fate lak tlak loh vanga an farnute pawh mite'n khaw lo tur leh nep tlawk tlawk tura an ngaih nghal hmiah ka hmu nual bawk. Chutiang fa chu 'inchhungkhurah mipa tih tur leh hmeichhe tih tur bik a awm chuang lo' tih changchawia fate mawhphurhna thliarhrang duh lo chhungkua atangin ka hmu deuh ber!

Fapate thlanlai tur emaw mahni kea ding tur emawa zirtir ngai si lova chawei dawhkan kil tawh hnua, farnute thu reng chunga, chawhmeh suak tura mipa fa tir tlat chhungkuaa mipate hi an laktlak loh tlangpuiin ka hre thin!

Kan fanute kovah hmeichhe mawhphurhna bel la, kan fapate thinlungah chiang takin mipa mawhphurhna i tuh dawn ni.

A tawp berah chuan, tlangval nun kan chhek-arbawm ve lai khan mithianghlim famkim ni bik hek lo le, a chang chuan ngamtlakte chawthing bar kual mai mai chang leh haw leh tur chuang awm lova mi chhuatlaia kan tlukzal tak mai mai zan a awm fo a, chutiang ti tura kan chhuat thlang rawn rap an awm a nih pawhin lo nerkhum mai lo la, i dawl zawh loh mihring chu hmeichhezia nena i hmachhawn hmain ka kutah i dah thin dawn nia.

Midang hnawlin ka hmangaih laklawh tawh che a, ka hmangaih tlat ang che...

1 comment:

  1. I thuziak a tha hle mai. Chhungkua tha tak din atan zawm tur ho i rawn ziak lang a, chhiar a manhla. Mahse i thuziak dan atangin tunlaia Feminist ho theology chu i welcome lo vang ka ring.

    ReplyDelete