Nazareth Tlangvala leh Rebeki (Son of Man tih Veda Nayak-a ziaka mi, Bung 7-na, 'Yuong Woman In Love')

¢ Lettu : Lalhruaitluanga Chawngte

Tlangval pakhat, ft. 6 zeta sang, ruakhau tha tak mai hian lawngah hna a thawk a. Amah chu Isua, kum sawmhnih pakhata upa, hmuihmul dum tha hlep hlawp tak nei a ni. Chutia a thawh mawlh mawlh lai chuan Jakoba hi hmanhmawh takin a rawn tlan, ''Kan puin rawn kal thuai turin a ti che, i thil cheimawi kha pahnih rawn keng la. Saw, mi'n an dawr duh,'' a rawn ti a.

Isua chu hmanhmawh takin a va kal a, a unau te, Jakoba leh Josepha ten an zui bawk. A thil cheimawi chu - Kapernaum khaw lem, a background-a Galilli dil lem awm leh, pakhat chu Hermon tlang lem a ni. An va thlen chuan an pu chuan Isua thil lem cheimawite chu chhuang tak hian a'n en kual vel a, ''Man man tak lo chuan kan phal lo, a nalh dun em mai,'' tiin lei rawn tum pa pakhat, pa valai tak, enihnun hmel tak mai chu a'n melh a.

Tiang chuan an indawr ta a ni.

''Chibai, Isu, kan intawng hlauh chu ka va lawm em. Ezra ka ni a, Alexandria khawchhuak ka ni a, he khuaah hian kan rawn inbengbel thar ve a,'' a aw chu a ngaihnatawm hle. Tin, pa zahawm tak a ni bawk. A inthuamna te pawh chu a changkang hle a, he'ng lai Juda pa zahawm ber ber te ai paw'n a chankan zawk hmel tlat.

Isua chuan phawk deuh tak hian, ''Alexandria, Aigupta maw?'' a'n ti a.

''I hre thin e lo?'' a'n lo ti let a. A tir atang tawh khan he mi mizia hian a hip hle tawh a ni.

''Ka naupan laiin Aigupta ramah chuan kum hnih lai kan awm alawm,'' Isua chuan a ti a, Ezra chuan mak a ti hle,'' Galilli mi hi an chhuak vak lo viau emaw ka ti a,'' a'n ti a.

''Kum thum mi ka nihin ka nu ten min hawpui leh a; vawi khat na reng reng chu Alexandria chu han tlawh ka chak ngawt mai.''

Ezra chuan an ram mawizia leh library an neih thatzia te chu a sawi ta zel a, Isua chu a hip tak zet mai. Tichuan, an thil cheimawi chu a lei duh thu leh a man tur zat te chu sawiin a'n dawn ta a ni.

An hotupa chuan denarii (cheng?) sawmhnih a lo chhiar a, Isua erawh chuan denarii sawm a tawk a lo ti thung. Tin, an hotupa chuan lo insum deuh turin a'n melh ru a, mahse, a leitu bera chuan denarii sawmthuma lei a tum ta tlat a, tiang chuan an inrem ta a ni.

Pawisa pek pah chuan, ''Nazareth-a mi rinawm ka tawn hmasak ber i ni,'' a ti a, ''A len te pawh rawn leng ve la, Synagogue bul chiahah kan awm a.''

An hotupa chuan, ''Lunga sak in lian pui mai mawle,'' a lo ti a. Ezra pawh chuan, ''Nia, lunga sak in a nia, zawn hmuh a harsa lo ang,'' a lo ti ve bawk. Tin, Isua leh Jakoba chu a'n nuih sak a, duhsakna a hlan bawk a, tichuan a kal ta a ni.

A kal liam hnuah chuan an hotupa chuan Isua chu a commission ve tur a ngaihtuah pui lo tiin a'n vui khum deuh a. Isua erawh chuan, ''Chutianga ngaih tur a ni hlei nem. Denarii sawm zelah denarii khat hi i chan tur a ni a, hei, a chuang ka pe leh nghal che a, lawm viau turah ka lo ngai zawk che asin,'' a lo ti a. Ani pawh chuan, ''E, ka lawm teh reng e,'' a ti ve a, za vak lo chungin an nui ve a. Tin, leng tura a sawmna chu chhang ngei tura a duh thu a sawi zui bawk a. Isua'n a chhan an zawh chuan, ''Va kal la, i hre mai ang,'' tiin a chhang a.

Hun a liam zel a, Isua pawh chuan Ezra in chu a va zawngchhuak ta.

Ezra te in a va thleng a, ina lo awm te chu hawihhawm takin chibai a buk hlawm. Nula pakhat, sam dum hlap mai, hmeltha tak hian an chhiahhlawh nen thil cheimawi eng eng emaw an lo rem a, tin, Isua pawh chuan a pui ve nghal bawk. A thiamin a remhre tak zet mai, a hunna tur dik takah a ni a dah chat chat ni. Nula pawh chuan thiam a ti hle a, nakinah chuan tu nge a nih a zawt ta a ni.

''Ka hming chu Isua a ni, i pa hmu turin ka lo kal.''

''E, heng vel siamtu hi maw! Ka pa hian a sawi a sawi thin che alawm. |hu ve phawt la. Ka nu leh pa lah chu an awm mang si lo a,'' a ti bawrh bawrh a, tin, a hming chu Rebeki a nih thu a sawi bawk a.

''Kan inhmu a, a lawmawm e, Rebek. Khawi i rem leh ang, ka lo pui ang che,'' a'n ti a.

Nula chuan, ''Ka lawm ngawt ang,'' tiin a chhang a, tin, a lai deuh a.

Tichuan an tarmawite chu an rem dun ta a ni. Isua chu a remhriain thilmawi a hre tak zet mai. Nula chuan Kapernaum khaw lem kha a'n la chhuak a, chhiahhlawh hnenah chuan Isua chu a siamtu a nih thu te a hrilh a. Isua chuan, ''Hei in kawl mawi zawk daih a nih hi,'' a ti a. Tin, a pakhat zawk kha khawiah nge tia a'n zawh chuan Rebeki chuan, ''Ka pindanah ka tar, ka duh lutuk a. Mi 'creative' tak i va ni em,'' tiin a chhang a.

Isua chu a lawm ve hle mai. Rebeki mitmeng chu mawi a ti em em mai lehnghal. Mitmeng danglam tak a nih thu a hrilh hial. An thil tarmawi hrang hrang te chu an thlir kual dun a. Isua chu Rebeki chuan engtin emaw tak hian a khawih tlat.

Hmeichhia te chu a hmu ve fo a, Rebeki erawh chu a dang tlat.

An han ngawi dun vang vang a, nakinah chuan Isua chuan, ''I pa hian art a ngaina tak zet a nih hi,'' an rawn ti bauh a.

''Nia, a tui venna lam a nia.''

Rebeki chuan, ''Nazareth chu a dang khawp mai, Alexandria-ah chuan mite hian hetiang thilmawi hlut nachang hi an hre ve lo,'' a ti a.

Ezra hian a chhungte bulah Isua chanchin hi a sawi nasa hle a, ''A hmelthatna hi chu thuhran ni se, a rinawmzia kha a ni min hnehtu chu,'' tiin a sawi thin. Chutiang vel avang chuan a chhungte pawh hian Isua hi an lo ralkhat hriat ve hle a, Rebeki phei hi chuan hmuh ve pawh a lo chak hle thin.

Chutia Ezra art collection te an thlir kual pah chuan Isua chu a titi siam siam a, a thusawi pakhat, ''Dan hnuai sal ang maia awmte hian art leh thilmawi hi an hnualsuat thin a,'' tih chu Rebeki chuan a la fuh hle. ''Ka pa bulah sawi la, a lawm ngawt ang,'' a lo ti a. An titi dun zel a, Rebeki chuan, ''Takina, tukinah khan i farnu Miriami ka hmu tak asin,'' a'n ti hlut a, ''I farnu hi chuan a ngaisang ve ngawt mai che, aaa i farnu chang ni lo nula dang pawh hian an ngaisang hlawm che. Synagogue-ah pawh hian i thu sawi ni-ah hi chuan an inkhawm thup zel hi.''

Isuan, ''Thutakin a tir hlawm a ni ang chu,'' a'n tih chuan Rebeki chuan, 'Sermon ni lo thil dang a ni an inkhawm chhan chu,'' a lo ti. Tin, Isua chuan Sabbath leha thu a sawi tur thu te a'n sawi a, Rebeki chuan inkhawm ngei a tum thu a lo sawi ve bawk. Isua chu a lawm hle.

Rebeki chuan a pate lo haw hma chu leng turin a sawm na a, Isua erawh chuan haw deuh mai a duh thuin a chhang a, ni danga a la len leh zawk tur thu a sawi bawk. An han inmelh leh vang vang a, tichuan an inhawsan ta a ni.

Isua hian a farnu Miriami leh Jakoba hi an inngaizawng tlatin a hria a, vawi khat pawh huana inkai riala an leng dun lai a hmu fuh pek. Jakoba chu a zak hle a ni ang, a haw nal nal mai. Miriami pawh chu a lai hle a, mahse, Isua chuan zak lo turin a hrilh thung. An inkar boruak chu a'n zawt vel a, a ring dik chiah, an inngaizawng ngei e, thla hnih lai a lo ni tawh nghe nghe. Isua chuan pawi a ti lo, pawi a ti lo mai pawh a ni lo, Jakoba chu tlangval fel tak a nih avangin makpa atan pawh a duh hle zawk a ni. Tichuan hma a lakpui a, a nu te a hrilhsak nghe nghe. A nu pawh chuan tha a lo ti ve hlauh mai. Isua chuan, ''Mahse, in inneih hmain i nau Marthi hi in chhung sekrek khawih vel i zirtir thiam phawt a va ngai awm ve,'' tiin Miriami chu a hrilh a, tiang chuan chu'ng thil vel chu an chhungkua chuan an hlimpui hle.

Vawi khat chu Miriami chuan Isua chu eng tikah nge nupui neih a tum tih a zawt a. A chhan mai loh avang chuan Miriami chuan rawn tawng khalhin, ''Rebeki hi ka'n kawm ve ang e,'' a ti a. A sawi zel a, ''Ka tih pui ang che, Rebeki hian a duh tak zet che tih ka hria,'' a tih chuan an nauteho chu an nui dar dar mai. Isua chuan, ''Chutiang em atan chuan i la nau deuh e,'' a ti a, chu veleh a nu chuan, "A nih leh kei?'' a lo ti a, Isua chuan, "Chutiangah nu an inrawlh ngai lo,'' tiin a lo chhang a. A nu Mari chuan, "Mahse, Rebeki chu i duh si alawm,'' a ti leh hram a, Isua erawh chuan, "Nazareth hmeichhia zawng zawng hi ka ngaina vek alawm, Rebeki pawh telin," tiin a lo chhang mai. "Tiang chuan, Rebeki chu an tuipui tlang hle a ni. Isua chu a inngaihtuah nasa thin hle. Nupui neih hun an ni ve tawh a, engtia tih tur nge, neih nge tha neih loh tiin a inkhap a inkhap thin.

Synagogue-a Isua thusawi ni kha a lo thleng ta. A thusawinaah chuan, ''Nupui fel nei chuan malsawmna a dawng a ni,'' tih kha a'n chhiar a, Rebeki pawh a inkhawm, a nu- Naomi nen an ni nghe nghe.

Isua nu leh a farnute ho nen an thu tlar thap mai lehnghal. Isua lehkha chhiar chu Rebeki chuan a lo ngaihtuah zui nasa hle, ''Nupui fel leh nungchang tha tihah chuan ka tling zo ve ang em? Nula thianghlim, virgin chu ka ni ngei a, ka thinlung pawh he mi ka tawn hma kha chuan a la virgin a nih ngei kha,'' ti tein a lo inngaihtuah keuh keuh mai. Engpawhnise, Isua chuan a mit a la tak zet a, a thu sawi chhung zawng mai chuan a lo thlir ngawih ngawih mai. A en ning thei lo.

Isua thusawi chu a tui hle a, ''Nungchang mawi kan tih hian eng nge kan tum?'' tiin zawhna a siam a, "Nungchang mawi kan sawi hian kan rilruah hmeichhia an lo lang mai thin. A nih leh mipate hi hmeichhe laka kan fir ang hian kan awm thei em?'' ti tein chona a siam bawk. Mite chuan ngaihnawm an ti hle. Ezra pawh kha mipa tlarah a thu ve khuau a, Isua thusawi chu ngaihnawm a ti hle a ni.

Inkhawm chhung zawng mai chuan Isua farnute chuan Rebeki chu an lo tuipui tlang a, an pahniha an han inmelh leh zauh thin te chu an lo hmu fuh thei hle. Isua chuan a sawi zawm zel a, ''Kan hmeichhiate hi Sari entawn turin ka duh. Ani chuan a pasal thu a awih a, Pathian pawhin mal a sawm a, a tar hnuah fa a hring a nih kha. Khatiang malsawmna kha kan tunlai hmeichhiate tan pawh hian dah a la ni reng. Abrahama Pathian kha a nung si a!" a ti. Chu'ng thu a sawi lai chuan mipui ngaihnawm ti lutuk chuan Isua chu 'standing ovation' pein an ding ta hluai mai. Rebeki pawh kha phur fe hian a ding a, Isua chu Israel-te nghahfak, Messia ngei chu niin a hre ta nghe nghe. A hnena inpek pawh a duh ta hial. Isua a hmangaihzia chu a nu leh pa hrilh a, anni'n rem an tih phei chuan a piancham lawmnaa sawm pawh a duh a ni. Ta tang chuan thil a intan thei mai thei asin.

Isua chuan a naute hi chawlhkar ni hmasa berah Greek tawng a zirtir thin a, khami ni, Rebeki nen huana an inkawm ni pawh khan a naute zirtir turin a hnathawhna hmun atangin Isua chu a rawn haw hma a nih kha. In a thlen chuan Miriami chuan Isua chu tu emawin hnuanah a nghah thu a lo hrilh a, Isua'n tunge tih a zawh chuan Miriami chuan, "Ka nu kha zawt rawh,'' tiin a lo chhang a. Mari chuan Rebeki a nih thu leh a nuin Rebeki piancham lawmnaa a sawm thu te, tin, a lo pawm thu te a lo hrilh a. Isua'n naupangho lehkha zirtir a ngaih thu a sawi chuan Miriami chuan, "Ka lo ti mai dawn alawm,'' a lo ti a. Nu ber pawh chuan fiamthu ti tak hian Isua chu huana va kal thuai thuai turin a tur reng bawk a, ''Mama, i lo let leh hma lutuk ang e.''

Isua chu huanah chuan a va lut ta. Chutia Isua kal hnu chuan Mari te nufa chuan Rebeki chanchin an sawi zui a, mo atan an duh dun hle. Mari chuan Isua hian hetiang lam hi eng tin tak ngai ang maw tiin a ngaihtuah rauh rauh a, tin Rebeki nu, Naomi khan an pa, Ezra chuan Isua leh an fanu chu an inneih phawt chuan sum leh paiah pawh an chhungkaw hnih chu a enkawl theih mai tur thu a sawi tih a lo hrilh tawh a, Isua chu mistiri hna bansana a hna, a mission atan a inpek pumhlum theih nana chutiang rilru chu pu a nih thu te pawh a hrilh bawk a nih kha, Isua hian Israel fate tan tih tur ropui tak neiin an ring tlat a ni.

"Pathian mi thlan i ni tih ka hria a, Israel fate hruai tura ruat lawk i ni tih pawh ka hria asin,'' Rebeki chuan an lo ti tawng mai. Isua pawh chuan, ''Chuti si enga ti nge mi thlem?'' a'n ti ve khawl bawk.

Ni a tla a, eng a chuai ta, Rebeki mitah chauh lo chuan. Chutiang hun, thim thamah pawh chuan Rebeki mitmeng chu a eng set hian a hriat; a hlim em bawk a ni. ''Nia, mahse, mi bik hian keimah ang hmeichhia hi an mamawhin ka hria. A thuhrimah ka pa pawh hian tha taka i hna i thawh theih nan i chhungte pawh lo enkawl hi a inhuam asin.''

Isua chuan Rebeki chu a kut vawn a remtihsak a, tin, he nula hian a duh tak zet a, a mission pawh chu mi dang zawng aiin a hriatthiampui tih pawh a hria.

Isua chuan aw nem zaidam tak hian, ''Inngaihtuah deuh ka duh a ni," a ti a.

"A dik alawm, mahse ka piancham lawmnaah i lo kal ngei ang tih min tiam la.''

"Tehreng mai.''

"Hetiang hian mipa tumah ka la hmangaih ngai lo,'' Rebeki chuan a ti a, a mittui chu a tling kiau bawk. "Ka kal ang e,'' tih pahin a tho a, Isua biangah chuan a'n fawp zauh bawk a. Tichuan a kal ta a ni.

Isua erawh a che sawn lo; a thutna ngaiah chuan a thu reng.

Isua chu a inngaihtuah nasa thin hle. Vawi khat pawh inngaihtuah turin tlangah a kal a, chutah chuan hmeichhia hi engtia kawm tur nge tih te, a bikin a hmangaih em em Rebeki chu engtia han en tur nge tih te ngaihtuahin a buai hle. Pa Thlarau Thianghlim nena an han inpawl chuan, mihring fapa a nihnaah khawvel thilte chu a tawn ve ngei tur niin a hria a, chhandamna hna a thawhnaah pawh a van ropuina zawng zawng a kalsan a, siamtu kha thilsiamah a rawn chang a nih hi. Mihringte hi Lalpan fanau rochan a pe a, Pathian duhzawnga chumi enkawl chu an tih tur a ni tih te a ngaihtuah a. Tin, amah ngei pawh chu chutiang rah chu a ni tih a inhria a, chhuan lo la awm zel turte tan pawha entawn tura din a ni tih pawh a hria. Pathian leh mihring a ni.

A'n ngaihtuah thin a, inneihna chu mi pahnih pumkhata insiamna a ni a, hmangaihna pawh an intawm a ni. Chu thil ropui tak chu tisa thil hian a tibuai thin a nih hi. Tichuan, a mihring nihna lai a'n ngaihtuah a, Josefa fate a lo awmin a lo chawi tlei tawh thin a, chuvangin, pa dinhmun chu a hre ve. A hrana han tawn leh kher pawh ngaiin a hre lo. A thu hrimah a mission hi thlahte han neih ve a, entawn tlak chhungkaw din a ni lo, mite nun kaihruaia Pathian hnen hruai thlen a ni zawk tiin a ngaihtuah. Amah leh amah chu fa enkawla a inenkawl a ngai a ni; Josefa chu la dam se chutiang a ni bik lo ang.

Chung thilte ngaihtuah chuan a haw thla ta a.

Rebeki piancham lawmnaah chuan Isua chu a va kal ta ngei a, an lo lawm hle. Rebeki chu thilpek te pawh a hlan ve. Chu thilpek a'n hmuh chuan Rebeki chu a lawm em em; a te chul mai. A pa, Ezra pawh chuan chu thilpek chu a hlut hle. Chu thilpek chu thing hmanga cheimawi, pa leh fate lem a ni. Isua chuan, "Ka pa leh kei min hriatchhuah tir thin,'' a ti. Isua leh Rebeki chu an ding dun a, an inthlahlel hle. Chutia an ding dun Rebeki nu'n a hmuh chuan, "An pahnih hian Lalpa'n malsawm mawlh teh se,'' a lo ti mawlh mawlh mai.

A nu, Mari kha an sawm ve na a, a saseh a lo thlen chuan kal ve loh chu tha zawka hriain a thulhsan a. 'Ka nuamsam lo' tiin chhuanlam a siam na a, a chhan dik tak chu Isua chuan a hrethiam mai. A nu hian Rebeki hi mo atan a duh tak zet a, nei ngei turin Isua pawh a lo kar tawh thin. Isuan a Pa, vana miin a enkawl ang tih a sawi pawhin Mari hi chuan, "Chutiang ngawt a ni lo, lungngaihna leh phurrit inchhawk tawnpui tur neih te hi a tul asin,'' tiin a hrilh thin a, Rebeki chu nei ngei turin a duh a ni. Isua'n Rebeki te pafa a chhan dan tur a'n ngaihtuahin, an bula lo awm ve kha a ngam lo a ni.

Chu piancham lawmnaah chuan mi hrang tumah dang an tel lo, Isua chauh lo chu. Rebeki tan chuan chu ni chu a piancham a ni mai lo, ni lawmawm, a theihnghlih tawh ngai loh tur ni a ni. Chuvang chuan a phur surh surh hle. A hlim pawh an hlim narawh e.

Nakinah chuan pa ber chu a ding hluai a, thupui a vai tan ta. No a'n dawm a, "In pahniha in lo inhmangaih zual zel theih nan i lo 'toast' teh ang u hmiang,'' a ti a. Isua chu a chechang lo a, no a dawm hek lo. Rebeki chu a mangang hle, a lo ban zuau hman a, mahse, a tlum lehnghal. Ezra chuan no chu a'n lek kang nawn leh a, "In inhmangaih a ni tih ka hria, in pahnih hian nupaah in insiam a nih chuan chu mawlh chu ka hlimna tur chu a ni tih ka sawi duh a ni.''

Mahse, Ezra chu tuman an la zawm ta chuang lo. Isua chu an ngaichang kar hlawm a, an reh thap mai. Nakinah chuan Isua chuan a no chu a lek kang ve ta a, an thaw huai hlawm. A aw a'n thian kharh kharh a, ''Thudik leh hmangaihna hminga he no hi dawm ka duh a ni,'' a ti a. A sawi tum chu an man chiah hlawm lo. A sawi zawm zel a "Thudik hriatpuitu nih hi ka duh, chu chu khawvela ka lo kal chhan pawh a ni,'' a ti. Rebeki chuan Isua nihna chu a hriat avangin mak ti awm pawhin a lang lem lo. Ezra erawh chuan a Pathianna lam thil chu a lo la hriat ngai loh avangin mak a ti hle.

"Rebeki laka rinawm ka duh a, keima lakah ngei pawh hian rinawm ka duh,'' a ti a, tin, Rebeki chu a fala han kawm lawk a duh thu a sawi bawk. Midang chuan ngaihthat loh nachang an hre lo, Rebeki chauh lo chuan. Mahse, a intipachang a, amah nena inkawm chu tul a ti ve tlat. Tichuan huan lamah an inzui chhuak ta a ni.

Isua chuan thufing leh ril pui pui hmangin bul a'n tan a. Mihring leh thilsiamte chanchin te sawiin pa nihna tak (fatherhood) te a'n hrilhfiah te te a. Tin, a Pa duhzawng tih chu a mawhphurhna a nihzia te a sawi bawk. Rebeki kut chu a'n hmer vang vang a, "Ka chunga in that em avang hian ka lawm tak zet a ni. He inah hian fapa enin min en a,'' a ti a, Rebeki mittui tling piau mai chu a hmu reng mai. Tin, a sawi zawm zel a, a 'mission' dik tak chu a hrilh ta a ni. Amah hmangaih em emtu he nula hi a khawngaih tak zet mai.

"Khawvelah hian chhungkaw duhawm tak din tura lo kal ka ni lo a, mite'n nun tam an neih theih nana lo kal ka ni zawk. Ka mission chu miten Pathian an neih theihna tura thawh hi a ni. Ka hmangaihna che hi mihringte inhmangaihna ang mai mai a ni ve lo asin,'' a ti a. Chu thu a hriat chuan Rebeki pawhin thil awmzia a hrethiam ta, Isua chu hmangaih dan tur dik takin a hmangaih ve ta hlauh mai. Isua chuan a mittui te hruksakin a banah a kai a, chu'ng lai chuan Rebeki chuan Isua hmangaihna chu a taksaah te chuan luang lut hian a hria. Isua pawh chuan Rebeki danglam tak dan chu a hmu a, mithar a ni ta tih a hria. Tihdanglamin a awm ta.

Tichuan in chhung lamah an inzui lut a, Rebeki chu, "Ka hmangaihna hi chatuanin a dai lo ang,'' tiin a phun sep sep a.

Tuk khat chu Isua zing tho hian a farnu Miriami tap leh a nuin a lo thlem lai hi a hmu a, a chhan a'n zawh chuan Rebeki te chhung an pem dawn vang a lo ni a. Jakoba a rawn lut a, "Ezra te chhung an pem dawn, Sanghawngseia an inphur luk luk lai ka hmu,'' a rawn ti chul mai.

Tichuan hmar lam kawng pan chuan an tlan ta a, Isua chu a thleng hmasa ber. Mahse, an nang hman lo, an lo chhuak fel hman. Isua biangah chuan mittui a luang ngiai ngiai mai.

Isua chuan hmana Rebeki'n thilpek a pek kha a la chhuak a, a'n en vang vang a, "Thilpek hlu tak a va ni em. Rebek, min hmangaihna hi,'' a ti a, a phun sep sep a.