Thil Mawi-IV

¢ Lalhruaitluanga Chawngte

"Mosia chuan, 'Ngawi teh, ka dang a awk si a,' a ti a, thingbuk alh kar atanga amah betu chu a'n ngawi vang vang a, a tawpah a rawn tawngchhuak ta a: 'Kal mai teh,' tiin."

Chu chu kan thian pakhatin Pathianni zan inkhawma an Pastor thu sawi dan min hrilh dan a ni.

'Kal mai teh' tih chu tawngkam lar a ni; 'MNF-in zalenna an sual' titute leh 'an sual lo' titute pawhin he tawngkam hi chu lungrual takin an lawm ni hialin ka hria. Office-a mahni pu te 'kal mai teh' lo ti tawk an awm a, dawrnghak zingah pawh anmahni dawrtute 'kal mai teh' ti ta fawk fawk tawk an awm. He tawngkam hi kan lawm tlang a, ILP hlih an rawn tum thut tuma 'an hlip tur a ni lo' ti-a kan lungrual hnu-ah he tawngkam lo chhuah hun hi kan inlungrual leh ber tum a ni ta mai awm mange!? Comedian Search 2009 hi history-a a chan hma chuan he tawngkam- 'kal mai teh' tih awmzia hi han sawifiah vak a ngaiin ka ring lo.

A tirah chuan ka huphurh khawp mai a, Mapuia leh Mafaa an phur viau mai te pawh mak ka ti hial. Keia inrawlhna tur chi ziazangah ka ngai lo a, khatia judge tura min tih lai pawh khan thingtlang nula ang maiin ka tang tang tang reng a ni.

Ka tang zo ta lo a.

Hmeichhia hi an duh lo chung chung pawngsual theih an nih ring lo khawpa mahni duh dana dingnghet theite tan chuan keia tan zawh loh thu hi awih a har mai thei. Mahse, chutiang a ni lo, awmkhawmnaa mi reng rengin an titi an ngaihthlak thin mi pahnih, chak hmel deuh deuh lehnghalin in thil tih hreh deuhah nui tha duh vak lo chungin sawm ngut ngut ta che u sela in tang ngam bik ang em!?

Engpawhnise, kei ve zawng, min sawmtute pahnih hi an hmel han en reng reng pawhin an ei that vang ni lo an ngeih a hoh vang zawka sa tha, thluak aia tihrawl ngah chi an ni ang tih han rin mai harsa lote an ni miau a, ka tang zo ta lo.

Chutia an zinga ka han tal ve ta chu, nuam ka ti ta khawp a, rei lo teah a phur berah ka tang ta hial. Inthlahrung tak chungin kil khatah ka lo nui ve ver ver thin. Ka han ngaihtuah let chang pawh hian, khatia thenrual thate kan han then rual tha mai kha ropui ka ti thin ngawt mai.

Ka rin phak bakin miin an lo hlut a, 'show' kan neih lai te hian, a sawi uar deuhte chuan Aizawl khawlai hi a reh duk thin niin an sawi. In chhung lam a reh lo thung a, in tin mai atang chuan a rualin mihring nui thawm a rawn ri leh hluah hluah thin niin an sawi bawk. Tak tak te a nih ngai chuan chutiang chu thil thleng khat tak a nih ka ring.

Khawlaiah te, office-ah te, biak in kawtah te, zu zuar inah te, tin, sipai bang intawhkhawmna hmunah te, sorkar thar lakluh inkhawmah thlengin, hmun hrang hrangah mi hian lawmthu min hrilh fo mai. Sawi ta vek ila thenkhat rilru-ah chuan kan Mizo thufing - 'Mahni infak leh sakhi ngalah engmah a bet lo' tih thu te kha printing press tha kuthnu ang maia fiahin a lo lang thei ang. Mahse, thil kan hmuh leh kan hriat te hi sawi lovin awm thei tho mah ila ka sawi chak miau si a!

An tlangvalin ruihhlo a ngaih avanga chhungkaw hlim lo te, an fanu zan chhuak a tukah te a haw thin avanga mu tha thei lo nu leh pa te hi an lo tam viau mai. Pa ber a nelawm loh em avanga chaw ei lai baka thuho ngai lo chhungkua te, nu berin mahni in chhung aia ramthim a vei zawk avanga nu hlutna chen pha lo chhungkua te pawh an lo thahnem khawp. Tin, TV channel en duhzawng a inan loh avanga chhungkuaa TV hmaa hlim taka thukhawm ngai lo te pawh an lo awm teuh mai hi a lo ni a, kut tling lova sum lalut thin chhungkaw hlim lo an awm nual tur zia phei chu research tih ngai lo khawpa chiang turah ka ngai. Chutiang mi hrang hrangte chuan chhungkuaa Comedian Search an en theih avang leh za em ema an nuihho bawk bawk thin avangin lawmthu min hrilh mawlh mawlh thin zu nia!

Thil pakhat ka hriat reng chu- nu pakhat lawm thu kha a ni. Amah chu chawhmeh zuar a nia, tlangval zei takin a nula thutpui a duat ang hian bazar-ah a chawhmeh chu duat deuhin a thutpui thin. Chu nu lawmthu chu a ni ka rilru-a cham reng thin chu.

"Keini ang, eichawp zawng, sorkar hnathawk awm ve lohna chhungkaw tan te hian a va han hlu tak em! Nilengin hah takin hna kan han thawk a, tlaiah hmanhmawh em emin kan haw a, hah pawh sawi thei lovin rawng kan han bawl a. Chutah, zanriah eikhamah kan nui hawk hawk ta thin a, hahchawlhna a tling tak meuh mai," tih hi.

Holiday tam em emna ramah cheng mah se mi fate angin holiday an nei ve thei lo a, holiday chu sawi loh dam loh nikhuaah pawh an tlu tawp a nih ngawt loh chuan an chawl ve thei lo. Chawlh chu chawngheina. Vawi khat chetsualin an chawbel a nghawng nghal zel a, an tan hian vanram te hi a ngaihawm bik asin!

Sorkar chu palianpui, hausa deuh thil phal deuh angin kan ngai a, a thiam thiamin mahni thiam ang angin a hausakna pawh kan chenpui hiau hiau mai turah kan ngai thin. Chu pa thil phal deuh hausak ren rual loh eisak thiam apiang chu mifing kan tih pawh an ni ta mai a, mi an dinchhuah leh dinchhuah loh kan tehna pui ber pakhat pawh chu chu a ni. 'Engkimtitheia' te'n an vua leh vangte zawng zawng sorkar hnaa an han thun te, contract leh supply hna thlenga an han thawhtir thei te hi Pathian malsawmna emaw ti khawpin kan ngaisang a, chutiang ti ve thei lo te chu he ramah hian an chawh ta ngawih ngawi mai thin zawng a nih hi!

Chutianga chawh em emte, "ni tin kan ei khawpin chaw min pe ang che" tih tlar te pawh mawi ti em em, thawkrim si rethei si-te hah tidamtu Comedian Search chu ropui hi ka'n ti khawp a!

Thiantha leh min duhsaktute thu chu awih ila Comedian Search-ah hian ka inrawlh hlek lo ang. Ka zahawm loh phah an hlauh avang te, khawlaiah mi reng rengin an thianpa emaw tiin min fiam talh an tum thin ang tih min hlauhpui avang tein min duhsaktute reng rengin he thil lak atanga inthiarfihlim turin min duh zel. Mahse, min duhsaktute lakah khan fapa lak tlak loh ang maia zilh har ka lo ni si!

Hetiang teh nuaih hi a nia - fiamthu hi ka ngaisang khawp a, chanchinbu-ah pawh, sap tawng a ni emaw Duhlian tawng a ni emaw, fiamthu bih hmasa thin khawpa fiamthu lawm ka ni. Ka thian kawm duhzawngte pawh hi fiamthu duh tak an ni duh khawp; thutak lo nunpuitu team member ni awm tawk lek ka ni! Thiam ila mi hmaa thawh thin te hial a nia ka chak ni. Mahse, kan Mizo fiamthu thanna kawng hi rulling party-a tlatlum contractor kawng siam emaw tih tur khawpin a titoh ni te'n ka hre thin. Tumah tak takin mipui hmaah fiamthu an thawh tha duh lo a, mipui lah fiamthu thawhkhum tlak kan ni hek lo. Mahse, fiamthu kan mamawh tho si. Fiamthu nuihzatthlak ringawt ni lo, nuihzat tlak tel kan mamawh hle te'n ka hre ve fo mai. Chutiang thil te ka ngaihtuah chang chuan fiamthu programme buaipui te ka chak fo thin.

Chak han tihah chak naran mai a nia, tumna tak tak pawh ka nei chuang lo. Tin, kan fiamthu kawng hrut mam thei tur khawp ka ni lo tih pawh ka inhria. Mahse, chutiang te lo ngaihtuah ve thin ta na na na chu, Mapuia leh Mafaa'n Comedian Search siam an rawt khan ka phur ta tlat a, min hrilh tirhah pawh an sawi zawh hma hmain ka 'yes' mawle!

Ka 'yes'-na chu a tul tul-a lo che ve turin a nia, judge tur ni lovin. Chutiang thil ropui ti thei te an awm a nih chuan a kil-a ban pakhat lo nih ve chu ka phur khawp. Judge nih erawh ka duh lo. A sir velah lo che ve lawp lawp ila, chutah mahni in lum-ah mahni thutthlengsei hman thiamah thu awn ang der dawrin lo en ta thin ila, judge te kha lo sawisel zuah zuah ta thin ila tih kha ka duh dan a ni. Mahse, ka tang zo ta lo a, fiamthu thiam hawt lo khan mi fiamthu thawh kha ka'n lo endik ve ta thin a nih kha!

Tichuan, kan ti kan tia, mikhual thuhriltu ang maiin kan Comedian Search chuan lawm a hlawh ta mai! Chhungkaw tam takin an lo hlimpui a, inlungrual lote an inlungrual phah tih te ka'n hria chu ka hlim em em mai. Politician-te'na an inhmangaihsiak thin, miretheite'n an lo hahdam phah tih ka'n hria te phei chu, ka sawi thiam lo, he thil hi a mawi a ni tih mai lo chu.

A tum khatna chu eng tin tin emaw kan han tlingtla a, a lo ngaihlutute chuan an ui ngang mai. Ti leh thuai thuai turin min nawr fo a, foreign atang te meuhin min rawn zawt nawn awn awn ta mai. Chutah kum a lo thar a, mite chuan kum a thar chuan tih leh turah an ngai nghet tlat ni tur a ni, ti leh turin min ngen mai a ni lo, kan la tih loh avang chuan min chhuahchhal ta fo mai a nih chu!

He thil a lo puitlin theih nana a bul leh a tawp ber dawttu ni hiala mawi (a bul leh a tawp chu Pathian a nih ka ring a), LPS lam an lo remchang leh hlauh a, a tum hnihna chu eng tin tin emaw kan ti leh thei ta. Chutah chuan a ni 'kal mai teh' tih te a lo lar a, Aizawl Thunder-ho parlam thu te a lo than tak chiam ni!

Chutia an zinga ka han tal ve ta chu, nuam ka ti leh pek khawp a, rei lo teah a phur berah ka tang leh ta hial. Inthlahrung tak chungin kil khatah ka lo nui ve ver ver thin. Ka han ngaihtuah let chang pawh hian, khatia thenrual thate kan han then rual tha mai kha ropui ka ti thin ngawt mai.

A hma angin tun tum chu inrawlh lo tura duhsaktu ka ngah ta lo, nge thurawn pek tlaka min ngaih loh avangin min duhsaktute kha an ngawi ta mai mai zawk? Ka hre lo. Chutiang ka ngaihtuah lo, he ram, intih mitak vel hi emaw zahawmna ti thinte vawk lal lenna ramah hian rin dan chu ka nei a, mahse, tel lo tura thurawn min pek loh chhan han zawh kual kher kha tul ka ti ta lo.

Mi ramah chuan zahawmna hi thatna leh ngilneihna te, hmangaihna leh khawngaihna te, mahni mihring puite laka thil tha tih avangte leh midangte tana inpekna avangtein an hlawhchhuak thin. Hriatna leh thiamna an neih avang te, finna thuk tak anmahniah a awm avang te leh anmahni atanga thu leh hla ril tak tak a chhuah thin avangtein mi an zahawm thin a nih hi. Mihringa thil (quality) awm, thil tha leh ropui tak takte hi zahawmna siamtu chu a ni ngai a, keini ramah erawh chutiang a ni lo. A lakluhna lam a thianghlim leh thianghlim loh te chu thuhran ni se, sum leh pai han nei phawt mai ila, tur ka hmuam ta emaw tih tur khawpin han inhmuam up hmawn mai ila, chutah Kohhran leh khawtlangah han inhmang hle bawk ila, chutianga kan awm phawt chuan mi zahawm kan ni khawp ang. Ka ring. Kan mi zahawmte pawh chutianga zahawmna hlawhchhuak chu an ni hlawmin ka hria. Chu zahawmna chu a lem lutuk a, rawngbawltu leh lalthutthlenga thute meuh pawh zah der tura infuih a tul ta thin niin ka hre nghe nghe.

Ka ngaihdan hi a dik a nih min rin tirtu chu kan contestant-te kha an ni!

He hnamin thil a thlir dan atanga thlir chuan berh ve tak tak an ni hlawm. Sum leh pai lamah pawh "committee member chinin Rs 100 diat diatin khul ang u" tih nikhuaa Rs 100 han phawrh mai thei tur kha chu pahnih/khat chauh niin ka hria. Hmel-ah pawh Krismas tuk chhungkaw thlalakah pawha 'posi' la talh duh hmel pu an ni fur! Mahse, intih zahawm an tum ve lo, an awm ang angin an awm tawp mai a, chu mawlh chu a ni mawi ka tih thin ni.

TV-ah ka hnampui mi engemaw zat ka lo hmu ve tawh; 'Miin fing min ti se... sawi tha min ti se... lang tha ila... zei min ti se... chuti khati' ti rilru chunga camera hmachhawn ka hmu mawlh mawlh mai ni hian ka hre thin! TV-ah chang a ni lo, hmun dangah pawh chutiang tho chu ka hmu thin. Mi pawhin an hmu hnem khawpin ka hria a, chutiang chu an hne ni te paw'n ka hre lek lek thin. Chuvang a nih ka ring mahni nih ang anga TV-a rawn lang an awm changa 'mipuite darling' an nih thin ni. Kan contestant-te ho chutiang an nih vang chu a nih ka ring miin Comedian Search an duh em em ni. Chuvang a nia kei pawhin Comedian Search ka hlut em em ni.

Zanriah eikhamah an han chhuak a, an tihna hmun tur panin. Chutah an han thleng a, an hun a lo thlen veleh an tih tur chu an ti mawlh mawlh mai ta thin a ni. An nih ang angin an rawn ding ve tawp; an inti hmeltha lo a, an inti zei hek lo. Chu chu a ni mawi ka tih thin chu.

Chanchinthar hi eng nge ni? Zanah TV chanchinthar en ila, milian an lo lang a, zing chanchinbu chhiar ila chuti bawk. Milian leh mi pawimawhte che vel hi em ni chanchinthar ni ta ber chu? Ka hrethiam lo, mahse, hetiang hi ka hne! Chu'ng milian leh pawimawhte chu an inkawmkhawm tel tel a, biak in kawtah te hian, "Ekhai! Kan va inhmu khat ve, kan damtlang em? Kha kawr thar i nei a ni maw?" tiin zei leh hawihhawm takin an inchibai let let thin a nih hi. An rim te tuiin an vun te nung hle mah se hmuhnawm ka ti ve ta thin lo. Ka mawl vang a nih ka ring. Ka mawl vang chu a nih ka ring Comedian Search ka hlut em em chhan pawh hi.

Khawsak pangngai tak leh kawng dunga tlan fua fua thei te chu awm ve bawk mah se, kan contestant-te zinga a tam zawk fe kha chu mi harsa ve tak tak te an ni hlawm. Bike intlansiaka tel pha lo tur, helmet la khum chhin ngai lo hrim hrim te an ni nawk a, show room-a kawr mawi la lei ngai miah lo te pawh an ni. Mi nun hniam te te an ni a, a huaihawttu, a fatu lam lah chuti bawk. A huaihawttute berh bawk, a tel-ate berh bawk, berh ve lo chu an awm, mahse, a tlangpuia lak chuan kan berh tlang zawng a ni e. Mahse, chu mawlh chu a ni mawi ka tih ni.

Milian leh hmelthate chetla vel kan en tluk tluk a, chutih laia mi nun hniam te te-te che vel hmuh tur a'n awm kha, kei, ropui ka ti ta tlat pek a! Ka sawi thiam lo, Lengpui Airport-a thlawhna a tum theih loh changa buai ngai lo, city bus an nawrh changa buai thinte che vel kha, keia mitah chuan a mawi em a ni! Chutiang chu kan hmu khat hle a, hmuh zin deuh te pawh kan mamawh hlein ka hria.

Khawvel pawhin chutiang chu mawi a ti thin; engmah sawi pha ve lote aw-ka hi khawvel hian ngaihnawm a ti a, mi mit la ngai lo khawpa nun hniamte nun hi a ni a tawpah chuan khawvelin hmuhnawm a tih leh tho thin ni. Chutiang thil mawi tih chu kan hnam hian a mamawh hlein ka hre nghe nghe.

Chutiang te ka ngaihtuah avang chuan Comedian Search chu mawi ka ti em em mai.

Ka han ngaihtuah let chang pawh hian, khatia thenrual thate kan han then rual tha mai kha ropui ka ti thin ngawt mai.