¢ Lettu : C Lalawmpuia
Nizàn mut hun hmá deuhah khán, ka fanu, nang chu in chung kailawm atangin i rawn chhuk a i thawmhnaw thar inbel min rawn entir a nih kha. Min barakhaih tumin ka hnung lamah min rawn veh a, thâwm nei hauh lo va dingdihlîpin min rawn pan a. Min barakhaih chiang hle mai tiraw! Mahse, ka fanu, hun eng emaw chen atanga ka lo hriat tawh leh ka rilrua riak reng thin, i taksa mawina leh duhawmnate khân min barakhaih hauh lo va, i thawmhnaw thar inbel zet erawh kha chuan min barakhaih chiang ngei mai. Chu thawmhnaw chu zanin maia i hâk chhuah tûr, lamna hmuna i kalpui tûr chu a ni a. I kal hmá hun tawi têah hian, ka fanu duh tak, nizana ka sawi chhuah thiam ták lohte kha hrilh che ka tum a ni.
Kan inbiakna zawng zawng kha i la hre vek ngeiin ka ring. Hlim takin bul kan tan a, a tàwpna erawh a phuailuai ta deuh a nih kha. Mei lum ai pahin chanchinbu ka lo bih mêk a. Dim deuh maia min rawn pan thâwm ka hria a. Ka rawn lehhawi meuh kha chuan ka bulah i lo ding fel der tawh. I thawmhnaw i han pawh mar ruala i pheikhawk bun tle nalh tak lo langte kha ka mitthlaah a la châm reng asin.
Chutah, tháwk i’n la hak a, “Pa, nalh i ti em?” i han ti a. Kei lah chuan, “Ti e, a nalh khawp mai,” ka lo ti satliah ringawt a. Mahse, chuti teh tlawnga ka lo chhang che chu i duh khawp hauh lo tih i hmêlah a lang reng mai. Eng emaw ka sawi i beisei a ni. “Pa, hetiang thawmhnaw hi ka inbel vawi khatna a ni a… Ka la tih ngai hauh loh, naktûk zàn hian lamna hmunah ka kal dawn a… I hria tiraw!?”
Han chhan maina tûr che ka haihchham ta tlat a nih kha. Sawi tûr hre lo thláwt zawng ka ni bîk hauh lo. Mahse, kha hun pawimawh takah khân i nun khaw awmdan tûr thlenga kaihruai thei tûr che leh i tána fuihna thu nung, awmze awm tak chhâkchhuah ka duh a. Ka thei mai si lo. Fuihna tûr che thu tam tak, ‘tûr a ni tihte leh loh tûr a ni ‘tihte chu ka rilruah an lo lût zut zut a. Mahse, khatih lai hun atán kha chuan ka duh khawp bawk si lo. I nu kha la dam ni se, i hnêna sawi tûr a haihchham hauh lo vang tih ka hria a. Chu ngei chu kei pawhin sawi chhuah ka duh a. Ani ni se eng thu nge a sawi ang tiin ka ngaihtuah a. Ka ngaihtuah chhuak thei mai bawk si lo.
Zàn thla êng no tak hnuaiah hi chuan hmui phun sep septe hi a mawi danglamin mi a hneh thei bîk riau a, fimkhur takin awm la, dik leh fel taka awm tum tlat ang che, hlauh tûr erawh zawng a awm hauh lo a nia, tihte pawh sawi âwm tak niin ka hria. Mahse, chu ngawt pawh chu táwk zovin ka hre si lo. Chu aia fuihna thu fing leh tangkai záwk chhâkchhuah tumin ka inngaihtuah a. Chutih laiin nang chuan, “Pa, ka thawmhnaw hi chu nalh i ti tho tiraw?” i rawn ti leh a. “Nalh lutuk, tha lutuk tlat,” tiin ka chhang che a nih kha.
Ni e, ka fanu, kha zawng kha a ni khatih huna ka sawi chhuah theih chhun chu. Mahse, tunah chuan, hei, diary pakhat, ka keu ngun êm êm thin hian chuti mai lo deuh chu sawi tûr nei ngeiin ka hria. He diary-ah hian tu hringnun emaw chu chhinchhiahin a awm a. I nun khaw awmdan tûr atâna fuihtu tha tak che pawh a lo ni mahna le. Engpawhnise, nizàna i hnêna ka sawi tûr âwm tak takte pawh a lo pai mial mai thei a. Chuvàng chuan, hei, tlêm azáwng i chhiar atán ka han ziak chhuak ngawt mai a ni e—
“Tunah zawng ka tawng ta. Ka hre ta. Ka hmangaih a ni. Engtin nge ka hriattir ang? Ka hmangaih tih hi hria se ka duh a ni. Engah nge maw ka la nghah cheu le. Ka hmangaih che tih mai hi engah nge maw sawi chhuah harsa ka tih viau le? Ni lo, ngun lehzualin ka inngaihtuah tûr a ni. Ka hmangaihna hian ka chhia leh tha hriatna hi a ti-â tûr a ni lo. Ka hmangaih avànga ka thinlung duh záwng apiang pawh ka bawh zêl tûr a ni lo vang. Ani chuan ka thinlung hi a luah khat ngei mai. Mahse, min tlansan a nih pawhin ka um tûr a ni lo vang. Ka awká, ka mitmeng, ka hmui, ka taksa pêng eng pawh hi ka thunun tûr a ni. Ka hmangaihna hi awmze nei lo vin ka tilang tûr a ni lo.
“Min ngaihtuah ve thin tak ang maw? A bula ka awm loh chángte hian min rawn hre reng thin ang em? A nih loh leh amah ngaihtuaha hre reng tûr hian min duh ve ang em?”
Ka fanu, he lai thu hi a hnu kum khat vêla mi a ni—
“Ka va lawm êm. Dawhthei taka ka lo nghah hram hram thin avàng khán ka va hlim tehrêng em. Tute tán pawh hian hetiang hun hi zawng he lei dam chhûnga hun duhawm ber a ni ngei ang. Tunah zawng, kan inhmangaih a ni tih kan zir chhuak dûn ta. Zanin hian min hrilh a. Min fawp a, min nei duh ang tiraw a ti a nih kha.”
Chu mite pahnih an han inneih tákah chuan hrehawm tam tak paltlang tûr a lo la awm fo mai. Retheihnain a tibuai a, khawsak rêlna tûra an duh khawp pawisa an nei mai thei lo. A hmeichhia záwk pawhin a tihchâk záwng a lo tih thin tam tak a kalsan a lo ngai a. Duh rêng vàng ni lo va inzir chawpin a thawh châk lem lohte pawh a thawh a ngai ta fo mai. Chûng thilte chu he diary-ah hian a tam hle. Hetiang hian a inziak a ni— “Hmangaihna chu kan zir zo tawh emaw tih laiin kan zir thar zêl a ni ber mai,” tih te, “Taksa chauh chángte hian fimkhur a ngai zual thin a nih hi,” tih te, “|awngka dengkhawng tak takte pawh kan sawi,” tih te, “Kawrchung nalh fahran mai, kan sum dinhmunin a phâk chiah lo tih kei pawhin ka hriat ve reng hi ka hawnsak a. Ka han entir chuan a lunghnur hle. ‘A nalh khawp mai. Mahse, tha ti viau mah la, naktûkah ka kir leh ang,’ a ti a,” tihte a ni.
Phêk tin maiah hian hringnun kawng bumboh tak mai a inziak a. Hlâwk ni te, hloh ni te, lawm ni te, lungngaih ni te, hlim ni te, thinrim nite pawh. Mahse, chûng zawng zawngte chu he lai thu ziak pahnih hian a rêl fel ta a ni. Pakhat zâwk chu— “Nau ka pai tih ka hrilh ni chuan a lawm tak zet a ni. Hlim hmel a pu reng mai. Hahdam thei ang bera awm tûrin min ti a. Ka thawh ai engkim thawh pawh a inhuam hial a ni. Chutiang taka a hlim hmel leh a lo pian hunah chuan tia duhthu a han sam thinte chuan min tilawm zual tak zet a ni.”
Pakhat ve thung chu— “Zing dâr 3:00-ah nau chu ka hring a. Hmeichhia a ni. A duhawm ngei mai. Nurse-in rei lo tê ka pawm atán ka awmna pindanah a rawn pawm lût a. Nurse-in a rawn pawm luh leh hun chu nghâkhlel takin ka thlir reng thin. Ka taksa a chau hle. Mahse, muthilh pawh ka duh lo. He thu hi ka bengah a ri tlut tlut a: Tunah zawng nunna nei ngei i nihzia a lang ta. Eng vànga nun nei nge i nih pawh i hre ta. He naute duhawm tak hring thei tûra nunna nei hi i ni. Lalpa, khawngaih takin he naute hi tichak zêl la, tithang lian la. Ka thil hriatte a rawn hriat ve theih nân te, ka thil tawnte a rawn tawn ve theih nân te, ka ngaihtuah thinte pawh a rawn ngaihtuah ve theih nânte leh ka pasal ang mipa a rawn hmangaih ve theih nânte tanpui ang che.”
Le, ka fanu, darkar hnih khat hnu lekah nang chu lamna hmunah i kal dawn a. Hêng ka thu ziak chhuahte hi i tána thu awmze nei lem lo pawh a lo ni mai thei. Nangmah ngeiin i hria ang chu. I nun khaw awmdan tûr tumahin an rêlsak thei lo che. Zanin mai pawh ni lo, zan dang lo la thleng leh zêl tûrah pawh i awmdan tûr chu i thu a ni. I nuna rorêltu chu nangmah ngei i ni. Tunah hian nizan maia ka hmáa i ding ang khân ka ngaihtuah che a. I hmelthatna leh i taksa duhawmnate ka hre reng. Ka tawngka chhuak duh khawp lo taka, “Ka nu chu awm se, mawi a tih thu a sawi nasa ngawt ang,” i han tih laia i mitmeng duhawm takte kha. Chutah i lo tlan phei leh a, “Pa, ka tihpalh, min ngaidam rawh,” i rawn ti leh a. Ka phût hauh loh i ngaihdam dilnate khân min va tilâwm tak êm. Ka fanu, i thawmhnaw inbel kha a mawiin i inhmeh thláwt e tih hi ka’n sawi leh hram ang e. Hlim takin hun i va hmang dawn nia.
—Hmangaihin, I pa.
P.S. Diary hi i nu diary a ni e.
Monday, December 7, 2009
Have a Good Time, Daughter
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment