Monday, June 15, 2009

Interview : Daduhi

Daduhi hming hre lo hi Mizo zingah kan awm kher lo ang. Duhlian tawng hmang lo Zo hnathlakte pawhin a zai an ngaithla a, Mizoram mai ni lo 'Zoram' pumah Daduhi zai hi chu kan ngaithlaho a ni ber e. A pasal Hruaitea zirna avangin kum hnih kal taah khan London-ah an pem tun hnaiah a nu damlo tlawh turin a rawn haw a, chu chu London-a an khawsak hnua Mizorama a rawn haw hmasak ber tum a ni.
Lalrindiki Khiangte, Daduhi tia kohduat chuan tiang hian Zozam Weekly a hrilh...


Mizorama kan neih loh, khulama awm si, kan neih theih ni si awh i nei em?
Park ka awt em em a ni! Khutah chuan veng tinah a awm emaw tih mai tur a ni. Entirnan, Aizawl veng tin hian an vengah theuh han hawi thawvenna tur park nei theuh se, chutiang vel chu niin ka hria.

Naupang an dah pawimawh em em a, kan ramah chuan naupang tan pawh infiamna leh intawllenna hmun tur a awm lo. Kham panga awm kan ni bawk si a.

Kan naupang te'n leng lovin TV leh computer an thutchilh a, pawn chhuaha han tal thawvenna tur an nei si lo. Hei hi a pawi ka ti, naupangte tan pawh hian a tha lo. Tin puitling pawhin park chu kan mamawh tho.

Kum hnih chhung England-a i awm chhungin, zaithiam i nihnaah, zaia sawmnate i dawng em?
East Ham-a kan awm laiin biak in-ah ka zai thin. Chu bakah chuan Germany tih velah te Chin unauten min sawmna ngai pawimawhin ka zai bawk.

Helam leh khulama zai danglamna?
Khulamah chuan live vek a ni mai a. Tract hman a awm ve lo a, live veka zai a ni tawp.

Biak in-ah pawh a ni a, biak in tin khuan anmahniin band ang chi an nei deuh vek a, chu’ng mite chuan min remsak mai a.

Ka zai ve tum chuan hla harsa vak ka sa lo, han zirna hun a tam lo a, kan thiamsa hla ka sa mai thin.

Mizoram leh England danglamna?
Kawng engkimah a danglam a ni tawp mai.

Mizo nih nuam ti em em i ni a, tute emaw angin i danglam ve lo maw?
Mizo nih tluka nuam a awm hlei nem. Khutah ngat phei chuan kan inpawh tlang em em a, a nuam lutuk.

Mizoram atanga kalte mai ni lovin Chin unau te nen thlengin kan inpawh em em a, Mizoram nen a a inang lo. Khulamah chuan kan inpawh zawk daihin ka hria.

Chin-ho nen chuan in inpumkhat tha tihna em ni?
Khutah chuan Chin-ho kan tluk lo mah zawk. An bengvar a, min tiunau em em a, Mizo inti te ai hian inpumkhatna an tuipui zawk.

Mizo hnahthlak an nihah an chiang em em a, min tiunau lutuk. Mizoram-ah hi chuan a sual deuh chin chiah kan hmu ni maiin ka hria.

Mizo Nationalist inti thin kha i ni a, Zo inpumkhatna te pawh i tuipui thin a, London-a i awm hnuah hian i ngaihdan i thlak lo em ni?
Thlak miah lo, ka rilru a la pangngai reng a, tin, sawi tawh angin London-ah chuan Chin-ho nen te hian thil kan tiho nasa a, helai aiin inpumkhatna lamah hian ka rilru a thar zawkin ka hria.
Mizo identity paiha zu intih changkan lam a ni lo. Mizo nih nawmzia hi ka hre telh telh zawkin ka hria.

Daduhi kha a puitling zual sawt em?
Ka puitling! A hma ngaihtuah chuan puitling tak ni-ah ka inngai, tichung chuan mihring chu hmalam pen zel tur kan ni.

Khulamah chuan insawisak tih vel a awm ve lo, induhsaka insawisak tih vel a awm loh vangin tu te pawhin an dam khawchhuah theihna turin theihtawpin mahni kawng theuhah an thawk mawp mawp mai a ni. A tling chu a tling a ni mai a, engkim a nih dan tur ang thlapin an kalpui tawp mai a. Chu chuan tute pawh mi tha zawkah a siam niin ka hria. Keini pawhin chutiang karah chuan mihring nun kha kan 'fight' ve a, kawng tam takah ka hlawkpui a ni. Mahni tan vek a nih avangin theihtawp chhuahin an kal vek ni maiin ka hria.

In pa in hna a thawk bawk a, nangin i thawk bawk a?
Nia, kan pahnihin theihtawp chhuahin kan thawk ve a. Ka thawhna chu Society for Living tih a ni a, tanpui ngaite tanpuiin mi harsate sorkarin tanpuina a pek te chhawmdawl hna kan thawk a ni ber.

Sapho khuan hna an thawk nasa kan ti fo a...
Aw, an thawk nasa. Hna an thawh lai chuan engmah dang an ngaihtuah lo tih mai tur a ni. An hna an thawk mawp mawp a. An thawh hun a tawpah chuan an kal nalh mai.

Mizo zia nena inmil lo tur awm ang chu a awm thoin ka hria. Entirnan hnathawh hun zing dar 5-9 pm ni ta se, an thawh hun chhung zawng chuan theihtawp chhuahin an thawk mawp mawp mai ang. Mahse, an thawh hun tawp chiah se an kal nghal mai a. "Hei hi min lo tihsak lawk teh..." pawh ti ila "ka hun a zo tawh" an ti mai.

Danglamna an neih chu an hnathawh theuhah theihtawpin a tha thei ang berin an thawk mai thin hi a ni. Hna lian ber atanga a te ber thlengin an inzah tawn em em a, anmahni hna theuh kha a tha thei ang bera thawh an tum mai a ni. Inhmuhsitna a awm lo a, hna hnuaihnung zawk thawk tih vanga innuihzat vel a awm lo.

'Cost of living' a sang em?
A sang, a sang khawp mai. Mahse, ka ngaihtuah neuh neuha Aizawl khawpui ai hian a sang lo zawkin ka hria. Kan dinhmun chhutin ka tihna a nih chu.

Aizawl khawpuiah chuan thil engkim a to em em vek a, engkim kan chawlut a, man tlawm taka lei tur a awm mai lo. Inhlawhfa tan phei chuan thil man sang emaw thil tha lei chu thil harsa tak a nia, a chhan chu thil man hi a to fer fer em mai.

Khutah chuan hlawh i neih chuan mi hausa ei ang kha i ei phak ve tho, chu chu a danglamna ber a ni.

Ei leh in tur a ni emaw, thawmhnaw thlengin hna i thawh chuan thil pangngai tak i lei thei vek ang. Chu tak chu Aizawl nena a inan lohna a niin ka hria, hetah chuan thil tui tha tha ei thei tur chuan mi pangngai tak chhungkua nih a ngai tlat.

Incheina an uar em?
An uar ve tho! Hei hi United States nena a danglamna niin ka hria, USA-ah chuan eng thawmhnaw pawh ha ila a mawi lo chuang lo. Zingah pawh hmai phih lo pawhin chhuak se an innuih chuang lo.

UK-ah chuan a danglam deuh niin ka hria. Incheina hi chu an uar ve em emin ka hria. Mahse, mi pangngai tan chuan nun hrehawm khawp a ni chuang lo, a nei an inchei mai a. Designer clothes tih vel hak kher duh loh chuan thawmhnaw man pawh a to chuang lo.

Sapho chu eng nge an danglamna?
Thil ho te te nia kan ngaih hi an dah pawimawh. Hospital-ah hian thil chhia awm ta se peon-in a hmu emaw nurse-in a hmu emaw a hotu ber a thleng hrim hrim ang. Thil a nih tur ang ni lo hi an ngai thei lo a, siamthat ngai chu an siamtha mai thin.

Sum leh a chhehvelah an pawngpaw buai ve lo. Hei hi erawh an sorkar that vang leh an changkan tawh vangah a ngaih theih ang a. Mizoramah chuan kum upat hnu chhut ran chunga sum khawl a ngai. Sap ramah chuan an upat hnuah pension an nei vek a, hlim takin an neih ang ang chu an hmang mai.

An tih tur dik tak an ti mai thin ni maiin ka hre bawk. Tumah an hmusit lo a, anmahni zawn theuhah hna an thawk a, an inpawm thiam em em bawk.

Mizoramah chuan hna hnuaihnung thawk lo tir ta ila, bawl kher loh leh fak kher loh chuan hna thawk tha duh lo te hi kan awm a, hetiang hi a tha lo. Tumahin hmu lo mah se an tih tur chu an ti tho.

Racism chungchangah pawh hnam hrang hrang awm khawm an ni a. Mahse, an tilang lo mai, an insum a ni ber ang chu.

Hnathawk nasa an ni a, chawlh hi an ngai pawimawh em? Kartawp chawlh ang chi te?
Chawlh chu an hmang thiam khawp mai. Chawlh an nei tlem bawk a, Good Friday te ang te hi an hmang nasa, ni thum chawlh ang a lo ni a, zin ngei an tum thin hlawm, zin hi an uar hrim hrim a. Kar tawp chawlh pawh hi an ngai pawimawh khawp mai. |halai lam khu chuan Club vela hman an uar viauin ka hria.

Premier leaque i en em?
Ka en ve lo, East Ham-a kan awm lai khan kan piah mai kha West Ham-ho stadium kha a ni a, an bengchheng thei khawp mai. Khutah chuan football hi an ngai ropui lutuk a ni tawp.

Mizoram hi i ngai thin em? Eng vangin?
Mizoram ka ngai vawng vawng thin. Khawtlang nun hi ka ngai a ni. A lo nuam em asin.

I lo haw hunah zai i la tum ang em?
Mipuiin min duh chhung chuan zai zel ka tum ang... mipuiin min duh leh duh loh a ni mai ang chu.

Related Posts :



1 comment: