Thursday, April 9, 2009

Health Care Scheme In Chhiat Tawk

Sorkar hnathawk lo tena MR an bill theihna tur Mizoram State Health Care Scheme kalpui mai chu April 9, 2009 khian a tawp dawn.

Sorkar hnathawk lo te tana ruahman Health Care Schem hnuaiah mi pakhatin kum khatah Rs 100000 hmang thei tura ruahman a ni a.

He bill hnuaiah hian damdawi in a admit hma ni 1-ah senso leh thisen, zun etc test na telin leh damdawi in chhuah hnu ni 5 thleng senso a huam tel a, mi tam takin a zar an zo reng a ni.

Scheme tha tak a nih vangin damdawi in awm man pawh a huam tel a. Mahse, Rs 100000 bak an pel thei chuang lo thung a. Mahse, damdawi ina in admit te chu ‘general ward’ senso chauh a huam thung a ni.

Hei bakah hian kal man leh haw man, motor hire tel lovin a keng tel a. BPL chhungkaw pa ber tan damdawi in-a admit atanga ni 4 na atanga chhiarin leh damdawi in awm chhung, a rei berah ni 15 chhung thlengin nitin Rs 50/- a dawng thei bawk a. Hetiang hamthatna zawng zawng hi chhungkaw khat tan kum khatah Rs 100000 chin chauh phal a ni. Hemi bak senso awm chu mahni pawisa a intum tur a ni. Health Care Scheme hian natna zawng zawng a huam tel lo thung.

Health Care Scheme hi Reliance General Insurance Company chuan a kengkawh a, Mizoram sorkar nena inremna ziakin sorkar in Reliance company hnenah hian cheng 28,93,88,192 a pe phawt a. Inremna hi 28.03.2008 khan ziah fel a ni nghe nghe.

Inremna hnuaiah Sorkar in 95% a pe phawt a, 5% chu Reliance nena an inremna a tawp hunah an pe leh dawn a ni.

He scheme hmasawnna enpui turin leh a felfai thei ang bera hmalak a nih theihnan Hospital & Medical Education Department hnuaiah ‘Mizoram State Health Care Society’ din a ni a. He society hian Rules & Regulation fel tak a nei a, Governing body pawh Chief Minister Chairman na hnuaia din a ni a, hna kenkawhna lamah Executive Committee, Comissioner Health & Family Welfare Chairman na hnuaiah din a ni bawk. Society Executive Officer (CEO) hnuaia dah niin full time-a thawk tur pawh siam a ni bawk.

Engtia kalpui tur nge?
He scheme hi 'cashless' vek a ni a, chu mi awmzia chu damloten pawisa an chawi a ngai lo, damdawi In ten bill an submit hnuah RGICL in 'direct' in a pe mai.

Damlo te damdawiin ah an lut a, an chhuah leh thleng pawisa chawi a ngai lo. Mahse in admit hma in RGICL atanga phalna 'authorisation' an la phawt thung a. Phalna hi dilna hmuh atanga darkar 24 hma ngei a pek chhuah tura siam a ni. Emergency a admit tan, admit atanga darkar 24 chhungin RGICL hi hriattirna pek tur ni thung. Hetiang ruahmanna hi khawpui tan a ni deuh bera, zo khaw lama k CHC, PHC tan awlsam zawka hmalak tur RGICL nen duan a ni thung.

Aizawl ah RGICL 'hub' office hawn tura ruahman a ni a, a hotu pawh cheng 1,00,000/- chin sanction thei tura 'power' pek turin agreement Mizoram Sorkar leh RGICL nen sign fel a ni a. Chuvangin bill te hi Aizawl ah ngei 'sanction' leh chinfel tura duan a ni. Hei bakah, district tinah RGICL branch office hawn a ni bawk ang. Bill hi hnathawh ni 7 chhung a chinfel tura ruahman a ni bawk.

He scheme hi April 1, 2008 atanga hman tan a ni a, pawisa 'cashless’ a tih theih nghal a nih loh vangin a tirah reimbursement in a kal phawt a, chu mi hnuah cashless in a kal leh a ni.

Health Care Scheme Kalkawng
He scheme atan MNF sorkar khan Cheng vaibelchhe 50 a dah a, hei hi Budget (2008-09) (Demand for Grants) ah tarlan a ni a. Plan sum atanga hman tur niin, chu pawisa chu Structural Adjustment Loan (SAL) hnuaia mi ni a tarlan a ni. SAL hi ram pawn lam atanga loan lak (EAP) atanga hmuh tur a ni nghe nghe a.

Structural Adjustment Loan hi Asian Development Bank atanga puk tur a ni a, a hming ang hian economy siamthatna atana hman tur a ni a, public sectors enterprise hrang hrang kalphung siamthatna tur te, infrastructure lama hmalakna tur te, leh ram hmasawnna tur atana hman tur a ni. A tawi zawngin economy siamthat a khai chhuahna tur sum a ni. Hei vang hian health care scheme atana hman hi chu a inhmeh chiah lo maithei a ni tih ngaihdan nei pawh an awm reng a nih kha!

Asian Development Bank atang hian structural adjustment loan 150 million dollar lak tumin Mizoram sorkar kalta khan hma a la a. Chu chu sorkar laipui kaltlang a dawn tur niin 90% hi tanpuina a ni a, 10% hi loan a ni.

Central sorkar in Mizoram tan Asian Development Bank atangin loan a laksak dawn a. Chuta tanga 70% chu Central in loan a laksak tur niin 20% dang chu central in Mizoram sorkar a puihna hrim hrim niin 10% chu Mizoram sorkar tum ve tur a ni thung.

Asian Development Bank atanga loan lak tur hi la sanction loh a ni a, hmuh ngei beiseina lian tak an neih avangin sorkar kalta khan Budget sum pawt hekin Health Care Scheme pawh a kaltir hial reng a. ADB hian economy siamthatna atan liau liaua hman tur in loan hi a pe chhuak thin a. Hriselna lama in enkawlna tur hi chuan ADB lam hian an rawn pe phallo mai ang tih a hlauhawm thu pawh sawilan a ni a, vawiin ni thlengin pek kan la ni ta lo reng a, agreement a la awm lo bawk.

Khatih lai khan Finance department a thawk officer pakhat chuan Zozam zawhna chhangin, "Structural adjustment loan a ni na a health care scheme atana hman theih hi kan inbeisei a. Kan CM pawh hian ADB hotute hnenah a lo sawi tawh a, anni lam pawhin an hrethiam viauin kan hre khawp a. Min phalsak mai kan ring deuh," a ti. Mahse, chu chu beiseina mai a ni hrih, tiin Zozam Weekly a lo hrilh tawh nghe nghe.

Health Care Scheme atan hian vbc 50 ruahman a ni a, hei hi kum 2008-09 Mizoram budget-a demands for grants-ah pawh Health Department chanpualah tarlan a ni nghe nghe a. Chutihlaiin Mizoram sorkar in Health Care Scheme atana inremna a siampui Reliance Company te nena an inremna ziahah chuan cheng 28,93,88,192 a ni thung a nih kha.

Khami vang khan Health Minister R. Tlanghmingthang’an chanchinbu mite a kawmnah Health Care atana Vaibelchhe 50 dah anih laia vbc 28,93,88,192 chauha Reliance Company nena inremna ziah leh si a ni a. A bang vbc 21 bawr vel hi engtia tih tur nge tia Zozam Weekly in a hunlaia Health & Family Welfare Minister a zawhnaah chu, “Sorkar in a tul tulah a hmang ang” tiin a chhang a ni.

Senso chungchangah zawhna chhangin minister kalta Health Care Scheme chungchang vekah budget-ah a awm tih a sawi a. Mahse, budget-a a awm dan chu hetianga hman theih a nih leh nih loh erawh chhan mumal a ni lo. ‘Budget-a a awm dan chuan foreign atanga loan puk tur a ni a, development work atana tih a ni’ tia zawhbelhna chu Minister R. Tlanghmingthanga chuan, “Pawisaah hian kan sorkar hi a tawlh dawn lo” tiin a chhang a.

“Foreign atanga loan pukna tur chu Asian Development Bank a ni a, anni hian health care lama hman hi an remti em?” tia zawhna chu Asian Development Bank hotute rawn zin huna sawiho tur niin Minister tawiawmtu official pakhat chuan a sawi a. Hetihlai hian Health Department hnuaia doctor Biakthansangi chuan Asian Development Bank hian an pawm niin a sawi thung nghe nghe.

Zozam Weekly vek hian Mizoram sorkar hian Health Care Scheme atan hian budget-ah vbc 50 a dah vung tawh a. Asian Development Bank lam nen hian in dawrna tih fel a la ni hek lo a. ADB hotu Mizoram-a lokal turte hian Health Care Scheme atana loan pek hi duh ta lo se, Mizoram sorkar hian Plan sum atanga a pawh pen leh mai a ngai dawn a, hmasawnna in a tuar leh dawn a ni, tiin a lo ziak tawh bawk.

A Kal Her Luai Luai
Mizoram sorkar-in sorkar hnathawk lote tana Medical Re-imbursement bill theihna atana a sum dah chu Rs.28,93,88,192/- a ni a, Service Tax @ 12.36% (3,57,68,380/-) nena belhkhawmin hemi atana sum lu tak chu Rs.32,51,56,572/- a ni.

20 crore a 50% ie 10 crore hi investment-ah dah nise a ti a, A bak 10 crore hi SBI a dah a ni a, SBI a an dah hi lakchhuah a ni leh tawh.

December 3, 2008 inthlanpui zawh tawh hnuah khan Minister hlui R. Tlanghmingthanga chuan Chie Minister hnenah 10 crore Bajaj Allianz a dah tur hian rawtna a thlen a.

Chutah chuan, “MHCS a pawisa la hman loh Rs 20 crore han dan tur chungchang hi Governing Body meeting in a lo rel tawh ang chuan Invest tur a ni a. Amaherawh chu vawi engemaw zat sawiho leh a nih hnuah, a vaia invest mai chu fuh ber lo theia ngaih a nih avangin a zahve 50% i.e Rs 10 crore hi Bajaj Allianze-ah invest nise, abak la awm 10 crore hi chu a tul hun huna lak chhuah theih turin Bank-ah dah ni maise a tha in a rinawm e” tia Health Minister rawtna chu Chief Minister in a pawmpui a.

Chief Minister kal chhuakta Zoramthanga pawhin hriatpui chiangin ‘Rawtna hi a tha e’ tiin hming a ziahhnan a ni. Hei hi inthlan zawh tawh hnu a ni.

Rawtna ang chuan kalpui a ni a,. 10 crore zet chu Bajaj Allianze-ah dah a ni reng a.

Health Care sum 10 crore chu mi 17 hmingin Bajaj Allianz-ah chuan dah niin chung zinga mi 11 leh pakhatte chu a hunlaia Health Department changtu Minister hlui R. Tlanghmingthanga chhung leh khatte hminga dah a ni a.

Minister hlui R. Tlanghmingthanga leh a chhung leh khatte hminga pawisa dah belhkhawm hi Rs 7,40,00,000 a tling a.

A dang mi paruk te chu official lian tak takte leh an nupui te hminga dah a ni thung a. Heng official leh an nupuite hminga pawisa dah zat hi Rs 2,60,00,000 a ni thung.

Bajaj Allianz-ah hian an Scheme pakhat ‘Fortune Plus’ tih hnuaiah Rs 10 crore hi kum thum chhung atan khawih chet theih lohva dah a ni a, he pawisa tam tham tak mipui pawisa hi a tang mek a ni.

Health Care Scheme-ah hian sorkar hnathawk lo te a huam vek vangin a hmingin registration tihnan Rs 200 a ngai a. BPL chhungkua te tan erawh Rs 100 chauh a ni thung.

Health Care Society a CEO Dr. Sangzuala Pachuau chuan Bajaj Allianz Divisional manager Chitaranjan Singh chu April 3, 2009 khan lehkha thawnin mimal hminga leh official hminga Bajaj Allianz a pawisa an invest chu thil thiang lo a nih thu leh Society hming ang ni lova mipui pawisa invest chu thil thanglo leh inbumna ang hial a nih vangin he pawisa hi laklet leh duh a nih thu an hrilhta hial a. Mahse, pawisa dah zingah hian a nupui nen antel thung.

Health chang mektu minister Lalrinliana Sailo chuan Health Care Scheme hi a vei hle a. Minister a nih hnuah January 13 khan Reliance Company mi chhawrte a titi pui a.

January ni 15 khan Health Care Society a thawktu officer te, Aizawla private hospital neitu leh Reliance Insurance Company te a sawipui leh bawk.

Chumai nilovin Health Care Society, Reliance Company, private hospital leh Civil hospital te pawh Joint meeting a neihpui bawk a.

Mahse, tina an term a tawp dawnah hian Reliance Insurance hian cheng vaibelchhe 12 vel chiah mipui inenkawlna hi a la pe chhuak a. Health Minister chuan hei hi pe zawm turin nasa takin a nawr a.

An kalpui zui leh zuiloh tur chungchangah Health Minister Lalrinliana Sailo chuan, “A aia tha a kaltlangpui kan tum a, mahse, a buai hi tihfel phawt kan tum” tiin Zozam Weekly a hrilh.

Related Posts :



1 comment:

  1. Mipui bum tumna a ni ngei mai. Insurance lama ka tawn hriat ve chinah chuan he pawisa dahnaa a agent ber hian a tlem berah pawisa hlawm atang hian 4% leh a tam lamah 30% thleng a hlawh theih tih a ni a. Chuti a nih chuan a pawisa tak tak khawih lo hian a commission um hian an ti ngei niin ka hria. Ka hriat zel danin agent hi Bajaj hian a hnathawh that(???) vangin Europe an fan tir a ni awm e.

    ReplyDelete